Khảo sát chất lượng học sinh giỏi môn văn - Khối 12 (thời gian làm bài 120 phút)

Khảo sát chất lượng học sinh giỏi
Môn Văn - Khối 12
(Thời gian làm bài 120 phút)

Đề ra : 

Nhận xét về sáng tác của Nam Cao trước cách mạng tháng 8,có ý kiến cho rằng: “...dù viết về đề tài nào, truyện của Nam Cao cũng đều thể hiện tư tưởng chung:Nỗi băn khoăn đến đau đớn trước tình trạng con người bị hủy hoại về nhân phẩm do cuộc sống đói nghèo đẩy tới”.
 Bằng những hiểu biết về sáng tác của Nam Cao trước cách mạng, anh hoặc chị hãy bình luận ý kiến trên.

Đáp án:
Yêu cầu chung:
- Biết kết hợp nhiều thao tác nghị luận (Giải thích,chứng minh,bình luận-(cơ bản) để giải quyết vấn đề.
- Hiểu biết phong phú về sáng tác của Nam Cao trước cách mạng, biết lựa chọn tác phẩm để phân tích.
2. Yêu cầu cụ thể:
a. Giải thích rõ nội dung của ý kiến: Tất cả tác phẩm của Nam Cao đều có chung 
một tư tưởng.Nó không chỉ phản ánh tình trạng con người bị hủy hoại về nhân phẩm mà còn thể hiện “nổi băn khoăn đớn đau” của tác giả. Vì thế tác phẩm của ông mang giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc.
 b. Bình luận: Khẳng định tính đúng đắn của ý kiến thông qua việc phân tích một số tác phẩm của Nam Cao trước cách mạng tháng tám.
 + Đề tài trí thức nghèo:
* Bi kịch vỡ mộng, hụt hẩng, trí thức thu lượm không giúp ích gì cho cuộc sống. 
* Những người có trí thức,có tâm hồn cao thượng,lương thiện lại vì miếng cơm. 
manh áo mà trở nên ti tiện, thấp hèn, tàn nhẫn.
Đánh mất những giá trị tinh thần cao quý,nhân phẩm bị hủy hoại, rơi vào bi kịch đau đớn không lối thoát.
+ Đề tài về người nông dân nghèo:
Nông dân không chỉ bị bần cùng hóa mà còn bị lưu manh hóa, bị hủy hoại cả nhân tính lẫn nhân hình. Ví dụ Chí Phèo.
Sự nghèo đói làm con người mất tự trọng, miếng ăn trở thành miếng nhục(Một bữa no, Trẻ con không được ăn thịt chó).
 Sự định kiến của xã hội đối với con người khiến tác giả băn khoăn, đau đớn qua 
từng trang viết (Chí Phèo, Tư cách mỏ,lão Hạc).
+ Mở rộng:
- Tuy đau đớn nhưng tác giả không hề mất niềm tin về bản tính tốt đẹp, lương thiện của con người (Cái chết của Lão Hạc, sự giật mình của Điền, giọt nước mắt của Hộ).
- Nhen nhóm hy vọng vào tương lai (điếu văn).
 Nam Cao giúp người đọc biết xót thương và trân trọng con người.
(Trong quá trình làm, HS cần vận dụng kiến thức LLVH: Đặc trưng về nội, mối quan hệ giữa nhà văn với cuộc sống để lý giải, đánh giá).

Biểu điểm: 
- Điểm 9 - 10: Bảo đảm yêu cầu của đề, diễn đạt tốt, có ý tưởng độc đáo, sáng tạo. 
- Điểm 7 - 8 : Đạt yêu cầu tương đối.Bố cục ,diễn đạt tốt,không có sai sót về nội dung.
- Điểm 5 - 6 : Giải quyết vấn đề chưa trọn vẹn, bố cục chưa hợp lý. Còn một vài nhầm lẫn về kiến thức, chưa biết chọn lọc và phân tích tốt dẫn chứng.
- Điểm 3 - 4 : Thiếu kiến thức, bài viết lan man, nhiều sai sót.
- Điểm 1- 2 : Quá kém.

Người soạn
Giáo viên
 Lương Thị Kim Khánh - THPT Hướng Hóa.