Kiểm tra chất lượng học kì I năm học: 2012 -2013 môn thi: ngữ văn – lớp 12

 1 
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
ĐỒNG THÁP 
 
 
KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG HỌC KÌ I 
Năm học: 2012 - 2013 
Môn thi: NGỮ VĂN – Lớp 12 
Thời gian: 120 phút (không kể thời gian phát đề) 
Ngày thi: / /2011 
ĐỀ CHÍNH THỨC 
HƯỚNG DẪN CHẤM 
(Gồm có 05 trang) 
 
MA TRẬN 
Mức độ 
Bộ phận 
 
Biết Hiểu Vận dụng Tổng số 
điểm 
Văn học 
(1 câu) 
 
1,0 
 
1,0 
 
 2,0 
NLXH 
(1 câu) 
 
1,0 1,0 1,0 3,0 
Làm văn 
NLVH 
(1 câu) 3,0 1,0 1,0 5,0 
Tổng số điểm 
(TS câu) 
 
5,0 3,0 2,0 
10,0 
( 3 câu ) 
 
 
I. Hướng dẫn chung 
- Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm 
của thí sinh, tránh cách chấm đếm ý cho điểm. 
- Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận 
dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo. 
- Việc chi tiết hoá điểm số của các ý (nếu có) phải đảm bảo không sai lệch với tổng điểm 
của mỗi ý và được thống nhất trong tổ chấm thi của trường. 
- Sau khi cộng điểm toàn bài, làm tròn đến 0,50 (lẻ 0,25 làm tròn thành 0,50; lẻ 0,75 làm 
tròn thành 1,00 điểm). 
 
II. Đáp án và thang điểm 
Đáp án Điểm 
I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ THÍ SINH (5,0 điểm) 
Mở đầu bản Tuyên ngôn Độc lập, Hồ Chí Minh đã trích dẫn 
những bản tuyên ngôn nào (nêu tên bản tuyên ngôn, tên nước, 
năm ra đời)? Cho biết mục đích của việc trích dẫn đó? 
 
 
Câu 1 
(2,0đ) 
- Mở đầu bản Tuyên ngôn Độc lập, Hồ Chí Minh đã trích dẫn: 
 2 
+ Bản Tuyên ngôn Độc lập của nước Mĩ năm 1776. 
+ Bản Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Cách 
mạng Pháp năm 1791. 
0,50 
0,50 
 
- Mục đích của việc trích dẫn: 
+ Nhằm đề cao những giá trị của tư tưởng nhân đạo và văn 
minh nhân loại, tạo tiền đề cho những lập luận tiếp theo. 
+ Từ quyền bình đẳng, tự do của con người, Hồ Chí Minh có 
cơ sở để suy rộng ra về quyền bình đẳng, tự do của các dân 
tộc. 
 
0,50 
 
0,50 
 
Lưu ý: Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách; diễn đạt rõ 
ràng, đủ ý thì đạt điểm tối đa.. 
 
Viết một bài văn ngắn (khoảng 400 từ) trình bày suy nghĩ của 
anh/chị về vai trò của quê hương trong đời sống mỗi con người. 
 
a. Yêu cầu về kĩ năng 
Thí sinh biết cách làm bài văn nghị luận xã hội. Kết cấu chặt 
chẽ, diễn đạt lưu loát; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ 
pháp. 
 
b. Yêu cầu về kiến thức 
Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng lí lẽ và dẫn 
chứng phải hợp lí; cần làm rõ được các ý chính sau: 
 
- Nêu được vấn đề cần nghị luận: vai trò của quê hương trong 
đời sống mỗi con người. 
0,50 
- Giải thích: 
+ Quê hương – hiểu cụ thể là nơi sinh ra, lớn lên, có gia 
đình, kỉ niệm thời thơ ấu…, 
+ Rộng hơn là quê hương xứ sở, là đất nước. 
 
0,25 
Câu 2 
(3,0đ) 
- Bàn luận: 
+ Mỗi con người đều mang bản sắc, truyền thống, phong tục 
tập quán tốt đẹp của quê hương… 
+ Quê hương luôn bồi đắp cho con người những giá trị tinh 
thần cao quý: tình làng nghĩa xóm, tình cảm quê hương, gia 
đình sâu nặng… 
 + Quê hương luôn là điểm tựa vững vàng cho con người 
trong mọi hoàn cảnh, là nguồn cổ vũ, động viên, là đích 
hướng về của con người… 
 
1,50 
+ Phê phán một số người không coi trọng quê hương, không 
có ý thức xây dựng quê hương, thậm chí quay lưng, phản bội 
quê hương xứ sở… 
0,25 
 
 
 
- Bài học nhận thức và hành động: 
+ Tình yêu đối với quê hương là tình cảm thiêng liêng, gắn 
với trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi con người… 
+ Yêu quê hương cũng đồng nhất với yêu đất nước, Tổ 
quốc… 
0,50 
 3 
Lưu ý: Nếu thí sinh có kĩ năng làm bài tốt nhưng chỉ đi sâu 
bàn luận vào một vài khía cạnh và có những suy nghĩ riêng, 
hợp lí thì vẫn đạt điểm tối đa. 
 
 
II. PHẦN RIÊNG – PHẦN TỰ CHỌN (5,0 điểm) 
 
 
 
Theo chương trình Chuẩn 
Trong đoạn trích Đất Nước (trích trường ca Mặt đường 
khát vọng), Nguyễn Khoa Điềm viết : 
 Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi 
… 
 Đất Nước có từ ngày đó … 
(Ngữ văn 12, tập một, tr.118, NXB Giáo dục - 2008) 
 Anh/chị hãy phân tích đoạn thơ trên . 
 
a. Yêu cầu về kĩ năng 
Thí sinh biết cách làm bài nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ. 
Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát; không mắc lỗi chính tả, 
dùng từ, ngữ pháp. 
 
b. Yêu cầu về kiến thức 
Trên cơ sở những hiểu biết về nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm 
và đoạn trích Đất Nước, thí sinh có thể phân tích đoạn thơ 
theo nhiều cách, nhưng cần làm rõ được các ý cơ bản sau: 
 
- Nêu được vấn đề cần nghị luận… 0,50 
Câu 3a 
(5,0đ) 
- Phân tích: Chín câu thơ là sự cảm nhận và lí giải của tác giả 
về đất nước theo phương diện lịch sử - văn hoá. 
+ Đất Nước gắn liền với một nền văn hóa lâu đời của dân 
tộc: những câu chuyện cổ tích, với ca dao, thần thoại; gắn với 
truyền thống văn hoá, phong tục của người Việt… 
+ Đất Nước lớn lên trong đau thương vất vả cùng với những 
cuộc trường chinh không nghỉ của con người: những cuộc 
kháng chiến chống ngoại xâm gắn với hình ảnh cây tre – biểu 
tượng cho sức sống bất diệt của dân tộc; sự lam lũ gian nan 
của cha, của mẹ… 
+ Đất Nước gắn với những con người sống ân nghĩa, thủy 
chung… 
 
- Nghệ thuật: 
+ Đoạn thơ đậm đặc chất liệu của văn hóa dân gian. Cùng 
với những hình ảnh giàu sức gợi cảm, đã gợi được chiều sâu 
của không gian, thời gian của lịch sử và văn hóa gắn với 
những thăng trầm của dân tộc. 
+ Giọng điệu của đoạn thơ là giọng tâm tình, tha thiết, 
trầm lắng, trang nghiêm. 
 
 
1,00 
 
 
1,00 
 
 
 
 
1,00 
 
 
1,00 
 
 
 
 
 
 
 4 
(Quá trình phân tích có dẫn chứng thơ) 
- Đánh giá chung về nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ. 
+ Cách cảm nhận độc đáo sâu sắc của tác giả về Đất Nước . 
+ Thể hiện ý thức của giới trẻ ở các đô thị miền Nam thời 
chống Mỹ về Đất Nước… 
 
0,50 
Lưu ý: Bài làm của thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách 
khác nhau; cơ bản đạt được các yêu cầu về kĩ năng và kiến 
thức thì vẫn cho điểm tối đa. 
 
Theo chương trình Nâng cao 
Phân tích vẻ đẹp thiên nhiên gắn liền với thuỷ trình của hình 
tượng sông Hương trong tác phẩm “Ai đã đặt tên cho dòng 
sông? ” của Hoàng Phủ Ngọc Tường 
 
a. Yêu cầu về kĩ năng 
Thí sinh biết cách làm bài nghị luận về một tác phẩm, đoạn 
trích văn xuôi; biết cách phân tích một hình tượng văn học. 
Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát; không mắc lỗi chính tả, 
dùng từ, ngữ pháp. 
 
 
b. Yêu cầu về kiến thức 
Trên cơ sở những hiểu biết về nhà văn Hoàng Phủ Ngọc 
Tường và tác phẩm “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” (chủ yếu 
phần trích trong Ngữ văn 12 Nâng cao, tập một), thí sinh có 
thể trình bày theo nhiều cách, nhưng cần làm rõ được các ý cơ 
bản sau: 
 
- Nêu được vấn đề cần nghị luận… 0,50 
Câu 3b 
( 5,0đ) 
- Phân tích 
 Vẻ đẹp của cảnh sắc thiên nhiên gắn liền với thuỷ trình sông 
Hương: 
+ Ở thượng lưu, khởi nguồn của dòng chảy, giữa dòng 
Trường Sơn hùng vĩ, con sông có vẻ đẹp hoang dại, “phóng 
khoáng” đầy cá tính. Ra khỏi rừng, sông Hương “dịu dàng và 
trí tuệ” như “người mẹ phù sa của một vùng văn hoá xứ sở”. 
+ Ở ngoại vi thành phố Huế, sông Hương đã thay đổi tính 
cách. Nó uốn mình theo những “đường cong thật mềm”, màu 
nước như biến ảo, phản quang “sớm xanh, trưa vàng, chiều 
tím”. Có lúc sông Hương “trầm mặc”, lúc lại mang vẻ đẹp 
“ triết lí, cổ thi”,… 
+ Giữa lòng thành phố Huế, sông Hương đã “vui hẳn 
lên…mềm hẳn đi”. Nó chảy chậm, điệu chảy lững lờ với 
 
 
 
1,00 
 
 
 
1,00 
 
 
 
 
0,50 
 
 5 
đường nét tinh tế, đẹp như “điệu slow tình cảm dành riêng cho 
Huế”…vì quá yêu và không muốn rời xa thành phố thân 
thương. 
+ Trước khi từ biệt Huế, sông Hương “lưu luyến” đổi dòng 
gặp lại thành phố như nỗi vương vấn, “lẳng lơ kín đáo của 
tình yêu”,… 
 
 
 
 
0,50 
 
 
 
- Nghệ thuật: 
+ Tác giả sáng tạo những trang văn đẹp tạo bởi kho từ 
vựng phong phú, uyển chuyển và giàu hình ảnh. 
+ Biện pháp ẩn dụ, nhân hoá, so sánh,… gắn liền với 
những liên tưởng bất ngờ, thú vị. 
+ Kết hợp nhuần nhuyễn bút pháp kể và tả làm nổi bật vẻ 
đẹp của dòng sông. 
1,00 
- Đánh giá chung về ý nghĩa và nghệ thuật khắc hoạ hình 
tượng: 
+ Sông Hương là một công trình nghệ thuật tuyệt vời của 
tạo hoá, trở thành dòng sông bất tử, chảy mãi trong trí nhớ và 
tình cảm của người đọc. 
+ Bồi đắp cho con người tình yêu quê hương, đất nước. 
 
0,50 
Lưu ý: Bài làm của thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách 
khác nhau; cơ bản đạt được các yêu cầu về kĩ năng và kiến 
thức thì vẫn cho điểm tối đa. 
 
 
------Hết------