Kỳ thi diễn tập tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2009 đề thi môn: ngữ văn

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG THÁP

 
 KỲ THI DIỄN TẬP TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2009
 Đề thi môn: NGỮ VĂN
 Thời gian: 150 phút ( không kể thời gian phát đề)
 Ngày thi: 05/5/2009
 Đề thi gồm: 01 trang


I.PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ THÍ SINH:(5,0 điểm)

Câu 1: (2điểm)
Theo anh/ chị , tiểu sử và sự nghiệp của Hê-minh-uê có những điểm gì đáng lưu ý?

Câu 2: (3 điểm)
Viết một văn bản ngắn( không quá 400 từ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị về ý kiến sau của Nguyễn Hiến Lê:
 “ Tự học là một nhu cầu của thời đại”


II. PHẦN DÀNH CHO THÍ SINH TỪNG BAN: ( 5,0 điểm)

 Câu 3a( Dành cho thí sinh học chương trình Chuẩn) : ( 5 điểm)
 Vẻ đẹp nhân vật Việt qua ngòi bút của Nguyễn Thi trong truyện ngắn Những đứa con trong gia đình.

 Câu 3b( Dành cho thí sinh học chương trình Nâng cao) : ( 5điểm)
 Cảm nhận của anh/ chị về đoạn thơ dưới đây:
 tiếng ghi ta nâu
 bầu trời cô gái ấy
 tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
 tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
 tiếng ghi ta ròng ròng 
 máu chảy

 không ai chôn cất tiếng đàn
 tiếng đàn như cỏ mọc hoang
 giọt nước mắt vầng trăng
 long lanh trong đáy giếng 
 ( Sách Ngữ văn 12 Nâng cao, Tập một- NXB
 Giáo dục, năm 2008) - HẾT- 




SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG THÁP
 
 KỲ THI DIỄN TẬP TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2009
 
 Hướng dẫn chấm môn: Ngữ văn – Lớp 12
 Bản hướng dẫn gồm 03 trang

I.PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ THÍ SINH: 
 Câu 1 (2 điểm)
a. Yêu cầu về kiến thức.
 Học sinh có thể trình bày, sắp xếp theo nhiều cách khác nhau miễn là nêu được những ý chính sau đây:
+ Hê-minh-uê (1899-1961) là nhà văn Mĩ.
+ Ông thích thiên nhiên hoang dại, thích phiêu lưu mạo hiểm và đã từng tham gia hai cuộc chiến tranh thế giới lần thứ nhất và lần thứ hai.
+ Sự nghiệp văn học của Hê-minh-uê khá đồ sộ, trong đó có những tác phẩm tiêu biểu như: Giã từ vũ khí, Ông già và biển cả…(chỉ cần kể đúng tên 2 tác phẩm của nhà văn).
+ Hê-minh-uê là người đề xướng và thực thi nguyên lí “tảng băng trôi”, (đại thể: nhà văn không trực tiếp phát ngôn cho ý tưởng của mình, mà xây dựng hình tượng có nhiều sức gợi để người đọc có thể rút ra phần ẩn ý).
+ 1954, ông được nhận giải thưởng Nô ben về văn học.
b. Cách cho điểm.
 - Điểm 2: đáp ứng đầy đủ yêu cầu trên, có thể còn mắc một vài lỗi nhỏ về diễn đạt.
 - Điểm 1: trình bày được một nửa yêu cầu trên, còn mắc một số lỗi diễn đạt.
 - Điểm 0: không trình bày được ý nào của yêu cầu trên..
 Câu 2: ( 3 điểm)
a.Yêu cầu về kỹ năng:
Thí sinh biết cách làm bài văn nghị luận xã hội, bài làm có kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi diễn đạt. 
b.Yêu cầu về kiến thức:
Thí sinh có thể đưa ra ý kiến riêng và trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần hợp lý, thiết thực, chặt chẽ và có sức thuyết phục. Sau đây là một số gợi ý:
 + Trình bày cách hiểu vấn đề: 
 • Thế nào là tự học?
 • Tự học là nhu cầu của thời đại ?
 + Suy nghĩ về vấn đề :
 • Vai trò của tự học đối với quá trình chiếm lĩnh tri thức, đối với sự tiến bộ của mỗi người. 
 •Điều kiện tự học trong điều kiện thông tin toàn cầu hiện nay…
 + Phương hướng của bản thân. 
 c.Cách cho điểm: 
- Điểm 3: Đáp ứng được các yêu cầu nêu trên, còn mắc một vài lỗi nhỏ về diễn đạt.
 - Điểm 2: Đáp ứng khoảng nửa yêu cầu trên, còn mắc một số lỗi về diễn đạt.
 - Điểm 1: Nội dung sơ sài, diễn đạt yếu. 
 - Điểm 0: Lạc đề hoặc bỏ giấy trắng.

II. PHẦN DÀNH CHO THÍ SINH TỪNG BAN: 

Câu 3a:( Dành cho thí sinh học chương trình Chuẩn):( 5 điểm)
a.Yêu cầu về kỹ năng:
 Thí sinh biết cách làm bài văn nghị luận văn học, vận dụng khả năng đọc-hiểu để trình bày cảm nhận vẻ đẹp một nhân vật trong truyện ngắn. Bài làm có kết cấu chặt chẽ, bố cục rõ ràng, diễn đạt tốt, không mắc lỗi chính tả, dùng từ , ngữ pháp. 
 b.Yêu cầu về kiến thức: 
 Trên cơ sở hiểu biết về tác phẩm Những đứa con trong gia đình và nghệ thuật khắc họa nhân vật của ngòi bút Nguyễn Thi, thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cần có các ý cơ bản sau:
 + Việt xuất thân trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng, chịu nhiều đau thương mất mát; có lòng căm thù giặc sâu sắc, quyết tâm đi bộ đội, chiến đấu dũng cảm, giàu tình cảm, tính tình hồn nhiên…( dẫn chứng)
=>hình ảnh của thế hệ trẻ Việt Nam thời chống Mỹ bước vào cuộc chiến đấu rất sớm; hồn nhiên, trẻ con trong các mối quan hệ gia đình và xã hội nhưng cực kỳ nghiêm túc trong suy nghĩ về kẻ thù và cuộc kháng chiến chống xâm lượcàViệt là hiện thân cho sức trẻ chủ động tiến công kẻ thù.
 + Trong dòng sông truyền thống của gia đình, Việt là khúc sông đi xa hơn cả. Kế tục và phát huy truyền thống của gia đình, Việt còn tiến xa và lập nhiều chiến công mới trên con đường chiến đấu giải phóng quê hương.
 + Nhân vật Việt được khắc họa chân thực, tự nhiên bằng ngòi bút tinh tế và sâu sắc của Nguyễn Thi: vừa tiêu biểu cho vẻ đẹp tâm hồn người nông dân Nam bộ hồn hậu, bộc trực, yêu nước thương nhà, thủy chung son sắt với cách mạng…, vừa là hình ảnh tuổi trẻ Việt Nam anh hùng thời chống Mỹ, lại vừa mang nét độc đáo, ấn tượng…( dẫn chứng) 
c.Cách cho điểm:
 - Điểm 5: Đáp ứng đầy đủ các yêu cầu trên, có thể còn mắc một vài lỗi nhỏ về diễn đạt.
 - Điểm 3: Trình bày được khoảng nửa yêu cầu trên, còn mắc một số lỗi diễn đạt. 
 - Điểm 1: Trình bày quá sơ sài, diễn đạt còn yếu. 
 - Điểm 0: Lạc đề hoặc bỏ giấy trắng.
 Câu 3b.( Dành cho thí sinh học chương trình Nâng cao): (5 điểm)
a. Yêu cầu về kĩ năng:
 Thí sinh biết cách làm bài văn nghị luận văn học và vận dụng khả năng đọc –hiểu để phát biểu cảm nhận về đoạn thơ trữ tình. Kết cấu bài viết chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ và ngữ pháp.
b. Yêu cầu về kiến thức:
 Trên cơ sở hiểu bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca: những nét chính về tác giả, hoàn cảnh ra đời, giá trị đặc sắc về nội dung và nghệ thuật, vị trí đoạn trích… làm rõ sự cảm nhận (tức là sự hiểu biết và tình cảm, xúc cảm của bản thân) về giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ. Có thể trình bày, sắp xếp theo nhiều cách nhưng cần nêu được:
{ Về nội dung:
 - Đoạn thơ diễn tả cái chết bi tráng, đột ngột của người nghệ sĩ Lor-ca đấu tranh cho tự do và cách tân nghệ thuật: (6 dòng thơ đầu)
 + Mỗi tiếng ghi ta là một hình dung về cái chết thảm khốc của Lor-ca.
 + Mỗi tiếng ghi ta còn là một cảm nhận, một nỗi niềm của con người trước cái chết ấy.
 - Đoạn thơ thể hiện niềm tiếc thương sâu sắc và niềm tin mãnh liệt vào sự bất tử của tên tuổi và sự nghiệp Lor-ca( 4 dòng thơ cuối):
 + Niềm tiếc thương đối với Lor-ca, người nghệ sĩ với khát vọng tự do và cách tân nghệ thuật.
 + Niềm tin mãnh liệt vào sự bất tử của tiếng đàn Lor-ca.
 { Về nghệ thuật: Phát hiện và phân tích hiệu quả của các thủ pháp nghệ thuật:
 - Điệp từ: tiếng ghi ta.
 - Thủ pháp chuyển đổi cảm giác(rất đặc trưng của trường phái thơ tượng trưng)
 - Hình ảnh tượng trưng,siêu thực: bầu trời ,cô gái, nâu,lá xanh, tròn bọt nước vỡ tan, ròng ròng máu chảy,chôn cất tiếng đàn, giọt nước mắt vầng trăng, đáy giếng…
 - Kết hợp giữa thi ảnh và âm thanh.
 - Câu thơ không vần, không dấu chấm, dấu phẩy; không viết hoa; phân câu theo một trật tự khác thường: tiếng ghi ta ròng ròng - máu chảy
 c. Cách cho điểm: ( áp dụng biểu điểm như câu 3a.) ./.