Ôn tập môn Hóa 9 - Tiết 1 đến tiết 69
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Ôn tập môn Hóa 9 - Tiết 1 đến tiết 69, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Taùc giaû Mai Vaên Vieät Tieát 1. OÂN TAÄP Ngaøy soan:.. Ngaøy daïy: Tieát:.. I- MUÏC TIEÂU : Kieán thöùc – Giuùp HS heä thoáng laïi caùc kieán thöùc cô baûn ñaõ ñöôïc hoïc ôû lôùp 8. – OÂn laïi caùc kieán thöùc veà tính theo coâng thöùc vaø tính theo phöông trình hoùa hoïc. – OÂn laïi khaùi nieäm veà dung dòch, ñoä tan, noàng ñoä dung dòch. Kyõ naêng – Phaàn naøo giuùp HS reøn luyeän kó naêng vieát phöông trình hoùa hoïc, kó naêng laäp coâng thöùc hoùa hoïc. – Reøn luyeän kó naêng laøm caùc baøi toaùn veà noàng ñoä. II- CHUAÅN BÒ : – GV chuaån bò heä thoáng caâu hoûi, baøi taäp. – HS oân taäp. III- PHÖÔNG PHAÙP : – Ñaøm thoaïi. Dieãn giaûng. IV- CAÙC BÖÔÙC LEÂN LÔÙP : 1. OÅn ñònh toå chöùc : – Kieåm tra só soá – Moät soá phaân coâng, quy ñònh ñaàu naêm hoïc . 2. Noäi dung oân taäp : mct. 100% C% C% 100% mct mdd n CM n Vdd Vkhí 22,4 m M t0 t0 t0 t0 t0 t0 Hoaït ñoäng 1 : Cho hS laøm baøi taäp 1. Zn + ? ® ? + H2 Mg + ? ® MgO KClO3 ? + ? Al + ? Al2(SO4)3 + ? CuO + (?) Cu + H2O P + O2 (?) I. PHAÀN BAØI TAÄP VAÄN DUÏNG Baøi taäp 1: Zn + 2HCl ® ZnCl2 + H2 hoaëc Zn + H2SO4 ® ZnSO4 + H2 2Mg + O2 2MgO KClO3 2KCl + 3O2 2Al + 3H2SO4 Al2(SO4)3 + 3H2 hoaëc 2Al + 3CuSO4 Al2(SO4)3 + 3Cu CuO + H2 Cu + H2O 4P + 5O2 2P2O5 Hoaït ñoäng 2 Nhaéc laïi moät soá coâng thöùc ñaõ hoïc. Hoïc sinh giaûi thích caùc ñaïi löôïng. n: Löôïng chaát (mol) V: Theå tích cuûa chaát khí (lít ôû ñktc) - Trong ñoù : CM : noàng ñoä mol Vdd : theå tích dung dòch (lít) - Trong ñoù : ma : Khoái löôïng chaát tan mdd : Khoái löôïng dung dòch C% : Noàng ñoä phaàn traêm. Baøi taäp 2: Caùc coâng thöùc : n = ® m = n. M Vkhí = n. 22,4 (ñktc) ® n = CM = ® Vdd = C% = .100% ® mct = ; mdd = m M 13 65 0,2 x 1 1 50 10%.100% Hoaït ñoäng 3 Laøm baøi taäp 3 : Tính theå tích khí thu ñöôïc (ñktc) khi cho 13 g keõm taùc duïng vôùi dung dòch HCl (dö). Tính khoái löôïng muoái thu ñöôïc sau phaûn öùng. (Zn = 65, Cl = 35,5) Goïi HS nhaéc laïi caùc böôùc. + Ñoåi ñôn vò ra mol. + Laäp phöông trình hoùa hoïc. + Thieát laäp tyû leä. + Tính toaùn Baøi taäp 3: nZn = = = 0,2 (mol) PTHH Zn + 2HCl ® ZnCl2 + H2 1mol 2mol 1mol 1mol 0,2 mol x y y = = 0,2 (mol) H2; x = 0,2 (mol) VH2 = n. 22,4 = 0,2 . 22,4 = 4,48 lít (ñktc) + mZnCl2 = n. M = 0,2 (65 + 35,5 x 2) = 27,2 (g). Hoaït ñoäng 4 Luyeän taäp baøi taäp pha cheá : BT4. - Trình baøy caùch pha cheá 50g dung dòch CuSO4 10% töø CuSO4. Baøi taäp 4: mCuSO4 = = 5 (g) mH2O = 45 (g) Caùch pha cheá. - Caân 5g CuSO4. - Caân (ñong) 45g H2O = 45ml. - Cho vaøo coác thuûy tinh, khuaáy ñeàu. Tieát 2. TÍNH CHAÁT HOÙA HOÏC CUÛA OXIT KHAÙI QUAÙT VEÀ SÖÏ PHAÂN LOAÏI OXIT Ngaøy soan:.. Ngaøy daïy: Tieát:.. I- MUÏC TIEÂU : Kieán thöùc : – HS bieát ñöôïc tính chaát hoùa hoïc cuûa oxit axit vaø oxit bazô – phaân loaïi ñöôïc caùc loaïi oxit. Kyõ naêng : – Reøn luyeän kó naêng vieát phöông trình phaûn öùng hoùa hoïc theå hieän tính chaát hoùa hoïc cuûa oxit. – Reøn luyeän caùc kó naêng laøm thí nghieäm vaø quan saùt, nhaän xeùt caùc hieän töôïng thí nghieäm. II- CHUAÅN BÒ : Hoùa chaát: – CuO – Dung dòch HCl – Dung dòch Ca(OH)2 Duïng cuï: – OÁng nghieäm : 10 chieác. – Giaù oáng nghieäm. – Coâng tô huùt. III- PHÖÔNG PHAÙP : – Tröïc quan + Ñaøm thoaïi. IV- CAÙC BÖÔÙC LEÂN LÔÙP : 1. OÅn ñònh toå chöùc : – Kieåm tra só soá – Kieåm tra tình hình laøm baøi taäp 2. Kieåm tra baøi cuõ : – Phaân loaïi oxit theo thaønh phaàn? – Cho moãi loaïi hai ví duï minh hoïa. 3. Tieán trình baøi giaûng : Hoaït ñoäng 1 - GV neâu hieän töôïng, höôùng daãn HS vieát PTHH. - Hoïc sinh ruùt ra nhaän xeùt. BT1: Hoaøn thaønh phöông trình hoùa hoïc. Hoaït ñoäng 2: -GV höôùng daãn HS laøm thí nghieäm cho boät CuO vaøo dd HCl. - Quan saùt hieän töôïng: Boät CuO ñen bò hoøa tan thaønh dung dòch maøu xanh. - Goïi HS vieát phöông trình hoùa hoïc. - GV höôùng daãn HS taäp ghi traïng thaùi cuûa caùc chaát trong PTHH. Hoaït ñoäng 3: - GV thoâng baùo. -GV höôùng daãn HS vieát phöông trình hoùa hoïc. Baøi taäp 2: Cho HS vieát PTHH cuûa caùc phaûn öùng. I. TÍNH CHAÁT HOÙA HOÏC CUÛA OXIT 1. Oxit bazô coù nhöõng tính chaát hoùa hoïc naøo? a. Taùc duïng vôùi nöôùc VD: BaO + H2O ® Ba (OH)2 (r) (l) (dd) Nhaän xeùt : Moät soá oxit bazô taùc duïng vôùi nöôùc taïo thaønh dung dòch bazô. CaO + H2O ® Ca (OH)2 (r) (l) (dd) Na2O + H2O ® 2NaOH (r) (l) (dd) b. Taùc duïng vôùi axit CuO + 2HCl ® CuCl2 + H2O (r) (dd) (dd) (l) Nhaän xeùt : Oxit bazô taùc duïng vôùi axit taïo thaønh muoái vaø nöôùc. Fe2O3 + 6HCl ® 2FeCl3 + 2H2O (r) (dd) (dd) (l) c- Taùc duïng vôùi oxit axit Moät soá oxit bazô taùc duïng vôùi oxit axit taïo thaønh muoái. BaO + CO2 ® BaCO3 (r) (k) (r) BT2. BaO + CO2 ® BaCO3 (r) (k) (r) Hoaït ñoäng 4 : -GV moâ taû thí nghieäm vaø höôùng daãn HS vieát PTHH. Hoaït ñoäng 5 : -GV höôùng daãn HS vieát PTHH. BT4: Hoaøn thaønh caùc PTHH. P2O5 + 6NaOH ® 2Na3PO4 + 3H2O (r) (dd) (dd) SO2 + 2KOH ® K2SO4 + H2O (k) (dd) (dd) Hoaït ñoäng 6 : -HS töï ruùt ra tính chaát naøy döïa vaøo tính chaát cuûa oxit bazô ñaõ hoïc ôû phaàn treân. Hoaït ñoäng 7 : -GV moâ taû thí nghieäm vaø höôùng daãn HS vieát PTHH. Hoaït ñoäng 8 : -GV moâ taû thí nghieäm vaø höôùng daãn HS vieát PTHH. -HS laáy ví duï. Töø ñoù HS töï neâu ñöôïc loaïi 2 vaø laáy ví duï - Giaùo vieân dieãn giaûng. CaO + SO3 ® CaSO4 (r) (k) (r) 2. Oxit axit coù nhöõng tính chaát hoùa hoïc naøo ? a. Taùc duïng vôùi nöôùc P2O5 + 3H2O ® 2H3PO4 (r) (l) (dd) b. Taùc duïng vôùi bazô CO2 + Ca(OH)2 ® CaCO3 + H2O (k) (dd) (r) (l) b. Taùc duïng vôùi oxit bazô c. Taùc duïng vôùi nöôùc P2O5 + 3H2O ® 2H3PO4 (r) (l) (dd) II- KHAÙI QUAÙT VEÀ SÖÏ PHAÂN LOAÏI OXIT Caên cöù vaøo tính chaát hoùa hoïc, ngöôøi ta chia oxit thaønh 4 loaïi : 1. Oxit bazô : Laø nhöõng oxit taùc duïng vôùi dung dòch axit taïo ra muoái vaø nöôùc. VD : CuO, MgO,... 2. Oxit axit : Laø nhöõng oxit taùc duïng vôùi dung dòch bazô taïo ra muoái vaø nöôùc. VD: P2O5, SO2, SO3, CO2,... 3. Oxit löôõng tính : Laø nhöõng oxit taùc duïng vôùi dung dòch bazô vaø taùc duïng vôùi dung dòch axit taïo ra muoái vaø nöôùc. VD: ZnO, Al2O3,... 4. Oxit trung tính : (Oxit khoâng taïo muoái) laø oxit khoâng taùc duïng vôùi dung dòch bazô vaø dung dòch axit. VD: NO, CO 4. Cuûng coá : - Laøm baøi taäp trong phieáu hoïc taäp. HS coù theå trao ñoåi theo nhoùm. GV chöõa baøi laøm cuûa moät vaøi nhoùm tieâu bieåu (ñuùng vaø coøn sai soùt). 5. Baøi taäp : 1, 2, 3, 4, 5, 6 (SGK tr. 6) Tieát 3. MOÄT SOÁ OXIT QUAN TROÏNG Ngaøy soan:.. Ngaøy daïy: Tieát:.. I- MUÏC TIEÂU : Kieán thöùc – Bieát tính chaát, phöông phaùp ñieàu cheá vaø öùng duïng cuûa canxi oxit. Kyõ naêng – HS vaän duïng caùc kieán thöùc ñaõ hoïc veà oxit ñeå lieân heä vôùi thöïc teá (voâi soáng, voâi toâi,...) – Reøn luyeän kó naêng thöïc haønh thí nghieäm vaø quan saùt, nhaän xeùt, giaûi thích caùc hieän töôïng thí nghieäm. – Tieáp tuïc reøn luyeän kó naêng vieát phöông trình hoùa hoïc. II- CHUAÅN BÒ : Hoùa chaát: – H2O – Voâi soáng CaO. – Dung dòch HCl. Duïng cuï: – OÁng nghieäm : 10 chieác. – Tranh veõ : sô ñoà loø nung voâi. III- PHÖÔNG PHAÙP : – Tröïc quan + dieãn giaûng. IV- CAÙC BÖÔÙC LEÂN LÔÙP : 1. OÅn ñònh toå chöùc – Kieåm tra só soá. – Kieåm tra tình hình laøm baøi taäp cuûa hoïc sinh. 2. Kieåm tra baøi cuõ : – Neâu tính chaát hoùa hoïc cuûa oxit bazô, vieát phöông trình hoùa hoïc minh hoïa. 3. Tieán trình baøi giaûng : Hoaït ñoäng 1 : -HS vieát laïi coâng thöùc. -GV thoâng baùo teân thöôøng goïi vaø HS töï phaân loaïi. Vaäy CaO coù tính chaát nhö theá naøo ? A. CANXI OXIT CT: Cao PTK = 56 -Thuoäc loaïi oxit bazô. Hoaït ñoäng 2 : -HS töï vieát caùc phöông trình hoùa hoïc cuûa caùc phaûn öùng minh hoïa cho caùc tính chaát cuûa CaO. I. CANXI OXIT COÙ NHÖÕNG TÍNH CHAÁT NAØO ? - Laø chaát raén maøu traéng. - Noùng chaûy ôû nhieät ñoä raát cao. - Coù ñaày ñuû tính chaát hoùa hoïc cuûa oxit bazô. HS laøm thí nghieäm 1. GV höôùng daãn HS laøm thí nghieäm 1 vaø ruùt ra nhaän xeùt, vieát phöông trình hoùa hoïc. GV thoâng baùo veà öùng duïng tính huùt aåm cuûa CaO. 1. Taùc duïng vôùi nöôùc Nhaän xeùt : Phaûn öùng toûa nhieät maïnh. PTHH: CaO + H2O ® Ca(OH)2 (r) (l) (r) -Ca(OH)2 tan ñöôïc trong nöôùc taïo thaønh dung dòch bazô. * CaO coù tính huùt aåm, do ñoù ñöôïc duøng ñeå laøm khoâ caùc chaát aåm. Hoaït ñoäng 3 : GV höôùng daãn HS laøm thí nghieäm, ruùt ra nhaän xeùt. Hoïc sinh vieát phöông trình hoùa hoïc. 2. Taùc duïng vôùi axit CaO + 2HCl ® CaCl2 + H2O (r) (dd) (dd) (l) ÖÙng duïng : CaO duøng ñeå khöû chua ñaát troàng troït. Hoaït ñoäng 4 : HS vieát phöông trình hoùa hoïc. Coù neân ñeå voâi soáng laâu ngaøy trong khoâng khí khoâng ? Vì sao? Ñeå baûo quaûn voâi soáng, phaûi laøm gì? GV keát luaän. 3. Taùc duïng vôùi oxit axit CaO + CO2 ® CaCO3 (r) (k) (r) - Canxi oxit seõ giaûm chaát löôïng neáu ñeå laâu ngaøy trong töï nhieân. - Baûo quaûn : traùnh aåm, khoâng khí. KL: Canxi oxit laø oxit bazô. t0 t0 Hoaït ñoäng 5 : Em haõy neâu caùc öùng duïng cuûa canxi oxit ? HS ñoïc SGK, keát hôïp hình veõ hoaëc lieân heä thöïc teá (ôû noâng thoân), phaùt bieåu. HS vieát phöông trình hoùa hoïc. GV cho HS quan saùt tranh veõ sô ñoà loø nung voâi. II- CANXI OXIT COÙ NHÖÕNG ÖÙNG DUÏNG GÌ ? - Duøng trong coâng nghieäp luyeän kim. - Laø nguyeân lieäu cho coâng nghieäp hoùa hoïc. - Taïo vöõa xaây cho caùc coâng trình xaây döïng. - Khöû chua ñaát troàng. - Saùt truøng, khöû naám, khöû ñoäc moâi tröôøng. III. SAÛN XUAÁT CANXI OXIT NHÖ THEÁ NAØO ? 1. Nguyeân lieäu Ñaù voâi (Thaønh phaàn chính laø canxi cacbonnat) 2. Caùc phaûn öùng hoùa hoïc xaûy ra: - Nung ñaù voâi ôû nhieät ñoä cao C (r) + O2 (k) ® CO2 + Q CaCO3 ® CaO + CO2 (r) (r) (k) 4. Cuûng coá : HS laøm baøi taäp trong Phieáu hoïc taäp. Qua ñoù, GV heä thoáng laïi caùc noäi dung chính. GV yeâu caàu HS ñoïc theâm muïc Em coù bieát. 5. Baøi taäp : 1, 2, 3, 4 (tr. 9 SGK). Tieát 4. LÖU HUYØNH ÑIOXIT Ngaøy soaïn: .......................... Ngaøy daïy: ........................... Tuaàn: .................................. I- MUÏC TIEÂU : Kieán thöùc – HS bieát ñöôïc nhöõng tính chaát vaät lyù, hoùa hoïc cô baûn cuûa löu huyønh dioxit. Kyõ naêng – Tieáp tuïc reøn luyeän kó naêng vieát phöông trình hoùa hoïc vaø kó naêng quan saùt thí nghieäm. – Reøn luyeän kó naêng laøm moät soá baøi toaùn veâ oxit axit (k) vôùi dung dòch bazô. II- CHUAÅN BÒ : Hoùa chaát : – Löu huyønh. – Quyø tím. – Dung dòch nöôùc voâi trong. Duïng cuï : – Loï coù nuùt nhaùm. – Muoái thuûy tinh. III- PHÖÔNG PHAÙP : – Tröïc quan keát hôïp ñaøm thoaïi. IV- CAÙC BÖÔÙC LEÂN LÔÙP : 1. OÅn ñònh toå chöùc – Kieåm tra só soá – Kieåm tra baøi taäp. 2. Kieåm tra baøi cuõ : – Neâu tính chaát hoùa hoïc cuûa oxit axit, vieát phöông trình hoùa hoïc cuûa caùc phaûn öùng. 3. Tieán trình baøi giaûng : Hoaït ñoäng 1: - GV laøm thí nghieäm ñoát S trong bình khí oxi, hoïc sinh quan saùt. - HS nhaän xeùt veà tæ khoái I. LÖU HUYØNH ÑIOXIT COÙ NHÖÕNG TÍNH CHAÁT GÌ ? - Laø chaát khí khoâng maøu, muøi haéc, ñoäc. - Naëng hôn khoâng khí. - Coù tính chaát hoùa hoïc cuûa oxit axit. Hoaït ñoäng 2: - GV laøm thí nghieäm : SO2 taùc duïng vôùi nöôùc (coù theâm maãu quyø tím). Hieän töôïng : Quyø tím hoùa ñoû. - GV laøm thí nghieäm SO2 taùc duïng vôùi dung dòch nöôùc voâi trong. Hieän töôïng : nöôùc voâi trong vaån ñuïc. - HS vieát phöông trình hoùa hoïc. Na2O + SO2 ® Na2SO3 natri sunfit - Yeâu caàu HS keát luaän veà tính chaát hoùa hoïc cuûa SO2. 1. Taùc duïng vôùi nöôùc SO2 + H2O ® H2SO3 dung dòch axit sunfuarô 2. Taùc duïng vôùi dung dòch bazô SO2 + Ca(OH)2 ® CaSO3 + H2O (k) (dd) (r) canxi sunfit 3. Taùc duïng vôùi oxit bazô : SO2 + CaO ® CaSO3 canxi sunfit Keát luaän : SO2 laø moät oxit axit t0 Hoaït ñoäng 3: - HS ñoïc SGK. Hoaït ñoäng 4: -GV laøm thí nghieäm: Na2SO3 taùc duïng vôùi dung dòch HCl. - Goïi HS nhaän xeùt hieän töôïng, vieát phöông trình hoùa hoïc giaûi thích. - GV giôùi thieäu, HS vieát PTHH. - GV neâu saûn phaåm, HS hoaøn thaønh PTHH. II. LÖU HUYØNH ÑIOXIT COÙ NHÖÕNG ÖÙNG DUÏNG GÌ? SGK III. ÑIEÀU CHEÁ LÖU HUYØNH DIOXIT NHÖ THEÁ NAØO? 1. Trong phoøng thí nghieäm Cho muoái sunfit taùc duïng vôùi axit maïnh. Na2SO3 + 2HCl ® 2NaCl + SO3 + H2O 2. Trong coâng nghieäp Ñoát löu huyønh trong khoâng khí S + O2 SO2 Ñoát quaëng pirit saét FeS2 4FeS2 + 11O2 2FeO3 + 8SO2 4. Cuûng coá : HS laøm baøi taäp trong Phieáu hoïc taäp soá 1 Tieát 5. TÍNH CHAÁT HOÙA HOÏC CUÛA AXIT Ngaøy soaïn: .......................... Ngaøy daïy: ........................... Tuaàn: ................................... Tieát: .................................... I- MUÏC TIEÂU : Kieán thöùc – HS bieát caùc tính chaát hoùa hoïc chung cuûa axit. Kyõ naêng – Bieát phaân bieät caùc dung dòch axit vôùi caùc chaát khaùc. – Reøn luyeän kyõ naêng vieát phöông trình hoùa hoïc cuûa phaûn öùng giöõa axit vôùi kim loaïi, oxit bazô, bazô,... II- CHUAÅN BÒ : 1. Thí nghieäm axit taùc duïng vôùi chaát chæ thò maøu. 2. Thí nghieäm axit taùc duïng vôùi moät soá kim loaïi. 3. Thí nghieäm axit taùc duïng vôùi ñoàng II hiñroxit. * Hoùa chaát: – Quyø tím – Daây Al, laù keõm – Dung dòch NaOH – Laù ñoàng – Dung dòch HCl – Dung dòch CuSO4. * Duïng cuï : – OÁng nghieäm : 06 chieác. – Keïp goã : 01 chieác. – Giaù thí nghieäm : 01 chieác. – OÁng huùt : 01 chieác. III- PHÖÔNG PHAÙP : – Söû duïng sô ñoà Grap ñeå ghi baøi. – Ñaøm thoaïi. – Tröïc quan, töø thí nghieäm ruùt ra keát luaän. IV- CAÙC BÖÔÙC LEÂN LÔÙP : 1. OÅn ñònh toå chöùc – Kieåm tra só soá. – Kieåm tra baøi taäp. 2. Kieåm tra baøi cuõ : – Ñònh nghóa axit. Vieát coâng thöùc cuûa moät soá axit thöôøng gaëp. – Coâng thöùc chung cuûa axit. – Phaân loaïi oxit. Neâu tính chaát hoùa hoïc cuûa oxit bazô, vieát phöông trình hoùa hoïc cuûa caùc phaûn öùng minh hoïa. 3. Tieán trình baøi giaûng : Hoaït ñoäng 1 I. Tính chaát hoùa hoïc GV cho caùc nhoùm HS laøm thí nghieäm : nhoû moät gioït dd HCl hoaëc dd H2SO4 vaøo maãu giaáy quì tím; ñoái chöùng vôùi nöôùc. HS ghi hieän töôïng vaøo Phieáu hoïc taäp. Keát luaän : Quyø tím laø chaát chæ thò maøu ñeå nhaän ra dung dòch axit. Hoaït ñoäng 2: HS laøm thí nghieäm ñeå phaân bieät hai oáng nghieäm ñöïng nöôùc vaø dd HCl. - GV höôùng daãn HS neâu cach laøm. - HS tieán haønh thí nghieäm. Hoaït ñoäng 3: -HS laøm thí nghieäm : Cho Al, Zn, cu vaøo 3 oáng nghieäm ñöïng dung dòch HCl. -HS nhaän xeùt. Hoaït ñoäng 4: Laøm baøi taäp 2: Hoaøn thaønh phöông trình hoùa hoïc cuûa caùc phaûn öùng sau : a. Mg + ? ® MgCl2 + b. Zn + ? ® ? + H2 c. 3H2SO4 loaõng + Al ® ? + ? Hoaït ñoäng 5: HS laøm baøi taäp. Em haõy cho bieát, trong caùc caâu sau, caâu naøo ñuùng: 1/ Caùc dung dòch axit coù theå taùc duïng vôùi moïi kim loaïi taïo thaønh muoái vaø hidroâ. 2/ Taát caû caùc dung dòch axit khi taùc duïng vôùi kim loaïi ñeàu taïo thaønh muoái. 3/ Axit nitric HNO3 taùc duïng vôùi taát caû caùc kim loaïi taïo thaønh muoái vaø giaûi phoùng hidroâ. 1. Axit laøm ñoåi maøu chaát chæ thò maøu a. HS tieán haønh TN Nhaän xeùt : Giaáy quyø chuyeån töø maøu tím sang maøu ñoû. b. Keát luaän : Dung dòch axit laøm ñoåi maøu quyø tím thaønh ñoû. BT1: Em haõy neâu caùch phaân bieät hai oáng nghieäm ñöïng H2O vaø dung dòch HCl. - Keát luaän : (oáng nghieäm 1 vaø 2) : oáng naøo laø dung dòch axit HCl. 2. Axit taùc duïng vôùi kim loaïi. a. Thí nghieäm : Nhaän xeùt b. Keát luaän. Dung dòch axit taùc duïng vôùi nhieàu kim loaïi taïo thaønh muoái vaø giaûi phoùng hidroâ. 2HCl + Fe ® FeCl2 + H2 Chuù yù: Axit nitric taùc duïng vôùi nhieàu kim loaïi nhöng noùi chung khoâng giaûi phoùng hidro. Baøi taäp 2: a. Mg + HCl ® MgCl2 + H2 b. Zn + 2HCl ® ZnCl2 + H2 c. 3H2SO4 loaõng + 2Al ®Al2 (SO4)3+3H2 Baøi taäp 2: Ñaùp aùn ñuùng: 2/ Taát caû caùc dung dòch axit khi taùc duïng vôùi kim loaïi ñeàu taïo thaønh muoái. Hoaït ñoäng 6: HS laøm thí nghieäm : dung dòch H2SO4 loaõng taùc duïng vôùi Cu(OH)2. - Moät HS laøm thí nghieäm hoaëc laøm thí nghieäm theo nhoùm. - HS nhaän xeùt. - GV neâu keát luaän. Hoaït ñoäng 7: HS laøm baøi taäp. Hoaøn thaønh phöông trình hoùa hoïc cuûa caùc phaûn öùng xaûy ra trong caùc tröôøng hôïp sau: a. Keõm hidroâxit taùc duïng vôùi dung dòch axit sunfuaric loaõng. b. Nhoâm hidorxit taùc duïng vôùi dung dòch axit clohidric. c. Nhoâm hidroâxit taùc duïng vôùi dung dòch axit clohidric. - Trong caùc phaûn öùng treân phaûn öùng naøo laø phaûn öùng trung hoøa. Hoaït ñoäng 8: -HS nhaéc laïi tính chaát (ñaõ hoïc ôû baøi 1). Hoaït ñoäng 9: GV giôùi thieäu axit maïnh vaø yeáu. Hoaït ñoäng 10: HS laøm baøi taäp: Cho caùc chaát: saét II oxit, saét II hidroxit, saét vaø dung dòch axit clohidric. Haõy vieát 3 phöông trình hoùa hoïc cuûa 3 phaûn öùng khaùc nhau duøng ñeå ñieàu cheá saét II clorua. 3. Axit taùc duïng vôùi bazô a. Thí nghieäm: b. Keát luaän. * Axit taùc duïng vôùi bazô taïo thaønh muoái vaø nöôùc. * Phaûn öùng cuûa axit vôùi bazô goïi laø phaûn öùng trung hoøa. H2SO4 + Cu(OH)2 ® CuSO4 + 2H2O (dd) (r) (dd) (l) a.Zn (OH)2 + 2HCl ® ZnCl2 + 2H2O b. Fe + H2SO4 ® FeSO4 + H2 c. Al (OH)3 + 3HCl ® AlCl3 + 3H2O Phaûn öùng trung hoøa laø: a, c. a. Axit taùc duïng vôùi oxit bazô Axit taùc duïng vôùi oxit bazô taïo thaønh muoái vaø nöôùc. VD: MgO + 2HCl ® MgCl2 + H2O CuO + 2HCl ® CuCl2 + H2O Baøi taäp Fe + 2HCl ® FeCl + H2 Fe(OH)2 + 2HCl ® FeCl2 + 2H2O FeO + 2HCl ® FeCl2 + H2O 4. Cuûng coá : HS laøm baøi taäp trong Phieáu hoïc taäp soá 2. 5. Baøi taäp : 1,2,3,4 (tr. 14 SGK) Ngaøy soaïn: .......................... Tieát 6. MOÄT SOÁ AXIT QUAN TROÏNG Ngaøy daïy: ........................... Tuaàn: ................................... Tieát: .................................... I- MUÏC TIEÂU : Kieán thöùc – HS ñöôïc cuûng coá, minh hoïa veà caùc tính chaát cuûa axit thoâng qua axit clohidric. Kyõ naêng – Reøn luyeän kyõ naêng vieát phöông trình hoùa hoïc. – Reøn luyeän kó naêng phaân bieät axit HCl vôùi caùc chaát loûng khoâng maøu khaùc. – Tieáp tuïc reøn luyeän caùc kó naêng quan saùt thí nghieäm, tieán haønh thí nghieäm. II- CHUAÅN BÒ : + Hoùa chaát : – Dung dòch – Zn – Cu – Dung dòch NaOH – Quyø tím. + Duïng cuï: – OÁng nghieäm : 15 chieác. – Keïp goã. III- PHÖÔNG PHAÙP : – Tröïc quan, ñaøm thoaïi. IV- CAÙC BÖÔÙC LEÂN LÔÙP : 1. OÅn ñònh toå chöùc – Kieåm tra só soá – Kieåm tra tình hình laøm baøi taäp veà nhaø. 2. Kieåm tra baøi cuõ: Neâu tính chaát hoùa hoïc chung cuûa axit. 3. Tieán trình baøi giaûng: Hoaït ñoäng 1: A. AXIT CLOHIDRIC -GV thuyeát trình ñeå phaân bieät hidoro clorua vaø axit clohidric - Axit clohidric laø dung dòch cuûa khí hidro clorua trong nöôùc 1. Tính chaát Axit clohidric coù nhöõng tính chaát chung cuûa axit: (Nhaéc laïi phaàn vöøa kieåm tra mieäng) Hoaït ñoäng 2: -Cho HS vieát phöông trình hoùa hoïc minh hoïa cho caùc tính chaát. -Goïi töøng HS laáy ví duï vaø vieát phöông trình hoùa hoïc. Hoaït ñoäng 3: -Döïa vaøo tính chaát hoùa hoïc naøo maø coù öùng duïng ñoù. HS laøm caâu 1 trong Phieáu hoïc taäp. -Laøm ñoåi maøu quyø tím thaønh maøu ñoû. -Taùc duïng vôùi nhieàu kim loaïi. Fe + 2HCl ® FeCl2 + H2 -Taùc duïng vôùi bazô: HCl(dd) + NaOH(dd) ® NaCl(dd) + H2O -Taùc duïng vôùi oxit bazô: 2HCl + CuO ® CuCl2 + H2O (dd) (r) (dd) (l) - Ngoaøi ra axit HCl coøn taùc duïng vôùi muoái. 2. ÖÙng duïng - Duøng ñieàu cheá caùc muoái clorua. - Laøm saïch beà maët laù kim loaïi khi haøn thieác. - Cheá bieán thöïc phaåm, döôïc phaåm. 4. Cuûng coá : HS laøm baøi taäp 2 trong Phieáu hoïc taäp. 5. Baøi taäp : 1, 2, 3, 4. Tieát 7. MOÄT SOÁ AXIT QUAN TROÏNG (tieáp theo) Ngaøy soaïn: .......................... Ngaøy daïy: ........................... Tuaàn: ................................... Tieát: .................................... I- MUÏC TIEÂU : Kieán thöùc – HS ñöôïc cuûng coá, minh hoïa veà caùc tính chaát cuûa axit thoâng qua axit sunfuaric. – Bieát caùc tính chaát ñaëc bieät cuûa axit H2SO4 ñaëc tính : hoùa nöôùc, taùc duïng vôùi kim loaïi (vôùi axit H2SO4 ñaëc, noùng). Kyõ naêng – Reøn luyeän kó naêng vieát phöông trình hoùa hoïc. – Bieát caùch phaân bieät axit H2SO4 vôùi caùc chaát loûng khoâng maøu khaùc. – Tieáp tuïc reøn luyeän caùc kó naêng quan saùt thí nghieäm, tieán haønh thí nghieäm. II- CHUAÅN BÒ : * Hoùa chaát: – Dung dòch H2O4 loaõng. – H2O4 ñaëc. – Cu. – Dung dòch BaCl2. – Nöôùc. – Quyø tím. * Duïng cuï : – OÁng nghieäm : 15 chieác. – Keïp goã. III- PHÖÔNG PHAÙP : – Tröïc quan. – Ñaøm thoaïi. IV- CAÙC BÖÔÙC LEÂN LÔÙP : 1. OÅn ñònh toå chöùc – Kieåm tra só soá – Kieåm tra baøi taäp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Neâu tính chaát hoùa hoïc cuûa axit clohidric vaø öùng duïng cuûa noù. Hoaït ñoäng 1: B. AXIT SUNFUARIC H2SO4 - GV cho HS quan saùt loï ñöïng H2SO4, neâu nhaän xeùt veà traïng thaùi, maøu saéc cuûa axit H2SO4. GV laøm thí nghieäm pha loaõng H2SO4 ñaëc. Neáu coù theå : Cho HS xem thí nghieäm moâ phoûng cho nöôùc vaøo axit H2SO4 ñaëc. Hoaït ñoäng 2: Axit H2SO4 loaõng coù tính chaát chung cuûa axit. - Goïi HS nhaéc laïi tính chaát chung cuûa axit vaø vieát phöông trình hoùa hoïc. Hoaït ñoäng 3: - GV laøm caùc thí nghieäm: Cho ñoàng Cu vaøo dung dòch H2SO4 loaõng, H2SO4 ñaëc nguoäi vaø H2SO4 ñaëc, noùng. - HS quan saùt, ghi yù kieán vaøo Caâu 1 trong Phieáu hoïc taäp. - Ruùt ra keát luaän. Hoaït ñoäng 4: - GV laøm thí nghieäm nhoû axit H2SO4 ñaëc leân vaûi, giaáy, goã, ñöôøng,... - HS quan saùt, ruùt ra nhaän xeùt. Hoaït ñoäng 5: - HS ñoïc SGK Hoaït ñoäng 6: GV dieãn giaûng Hoaït ñoäng 7: - GV laøm thí nghieäm trong SGK - HS quan saùt vaø vieát phöông trình hoùa hoïc. 1. Tính chaát vaät lyù - Laø chaát loûng, saùnh, khoâng maøu. - Naëng (axit H2SO4 98% coù D= 1,83g/cm3). - Caùch pha loaõng : roùt axit H2SO4 ñaëc vaøo nöôùc, khuaáy ñeàu; khoâng laøm ngöôïc laïi. II. Tính chaát hoùa hoïc a. Axit H2SO4 loaõng coù tính chaát chung cuûa axit – Laøm ñoåi maøu quyø tím thaønh ñoû. – Taùc duïng vôùi nhieàu kim loaïi taïo thaønh muoái vaø H2. Zn + H2SO4 ® ZnSO4 + H2 (r) (dd) (dd) (k) - Taùc duïng vôùi bazô: H2SO4 + Mg(OH)2 ® MgSO4 + 2H2O (dd) (r) (dd) (l) - Taùc duïng vôùi oxit bazô ZnO + H2SO4 ® ZnSO4 + H2O (r) (dd) (dd) (l) - Taùc duïng vôùi muoái b. Axit H2SO4 coù nhöõng tính chaát hoùa hoïc rieâng + Axit H2SO4 ñaëc, nguoäi khoâng taùc duïng vôùi haàu heát kim loaïi. - Axit H2SO4 ñaëc, noùng taùc duïng vôùi haàu heát caùc kim loaïi; phaûn öùng khoâng giaûi phoùng hidro. Cu + 2 H2SO4 ® CuSO4 + SO2 + 2H2O (ñ,n) (dd) (k) (l) + Tính haùo nöôùc C12H22O11 12C + 11H2O - Söû duïng axit H2SO4 ñaëc phaûi heát söùc thaän troïng. III. ÖÙng duïng ÖÙng duïng : SGK IV. Saûn xuaát axit H2SO4 Saûn xuaát axit sunfuaric theo 3 giai ñoaïn 1/ Saûn xuaát SO2 S +O2 SO2 Hoaëc: 2FeS2 + 11O2 ® 2Fe2O3 + 8SO2 2/ Saûn xuaát SO3 2SO2 + O2 2SO3 3/ Haáp thuï SO3 vôùi nöôùc SO3 + H2O ® H2SO4 V. Nhaän bieát axit sunfuaric vaø muoái sunfat - Thuoác thöû : Dung dòch BaCl2 hoaëc Ba(NO3)2, Ba(OH)2. H2SO4 + BaCl2 ® BaSO4 + 2HCl (dd) (dd) (r) (dd) H2SO4 ñaëc t0 xt 4. Cuûng coá : HS laøm caâu 2 trong Phieáu hoïc taäp. 5. Baøi taäp : 6, 7, 8 (tr. 19 SGK) Tieát 8. LUYEÄN TAÄP TÍNH CHAÁT HOÙA HOÏC CUÛA OXIT VAØ AXIT Ngaøy daïy: ........................... Tuaàn: ................................... Tieát: .................................... I- MUÏC TIEÂU : Kieán thöùc – HS oân laïi caùc tính chaát cô baûn chung cuûa oxit, axit. Kyõ naêng – Reøn luyeän kó naêng vieát phöông trình hoùa hoïc. – Böôùc ñaàu luyeän taäp cho HS giaûi toaùn hoùa coù söû duïng C%, CM, Vkhí (ñktc) vaø giaûi caùc baøi toaùn baèng caùch laäp heä phöông trình 2 aån. II- CHUAÅN BÒ : – Thaày : Baøi taäp. – Troø : oân taäp. III- PHÖÔNG PHAÙP : – Grap. – Ñaøm thoaïi. IV- CAÙC BÖÔÙC LEÂN LÔÙP : 1. OÅn ñònh toå chöùc 2. Kieåm tra baøi cuõ – Haõy neâu tính chaát ñaëc bieät cuûa axit H2SO4 ñaëc. Vieát caùc phöông trình hoùa hoïc minh hoïa. 3. Noäi dung luyeän taäp taùc duïng dd axit 1 taùc duïng dd bazô Muoái Oxit bazô Oxit axit taùc duïng oxit axit taùc duïng oxit bazô taùc duïng H2O taùc duïng H2O dung dòch axit dung dòch bazô 2 4 5 3 Hoaït ñoäng 1: Muoái vaø nöôùc - Cho HS daùn giaáy, theå hieän sô ñoà chuyeån hoùa giöõa oxit axit, oxit bazô axit vaø muoái. (Chuù yù choïn caùc thí duï phuø hôïp vôùi sô ñoà toång keát). Hoaït ñoäng 2: Phöông trình hoùa hoïc: Muoái vaø hidro taùc duïng kim loaïi Quyø tím Maøu ñoû Axit Muoái vaø nöôùc taùc duïng oxit bazô taùc duïng bazô Muoái vaø nöôùc 1 2 3 - Cho HS vieát phöông trình hoùa hoïc minh hoïa cho caùc tính chaát ñoù. Hoaït ñoäng 3: - Cho HS daùn giaáy veà sô ñoà tính chaát hoùa hoïc cuûa axit. (Löu yù caùc töø vieát taét). 1. Na2O + 2HCl ® 2NaCl + H2O
File đính kèm:
hoa hoc 9.doc
