Ôn tập sinh 6 học kì hai

I – Các nhóm thực vật chính
Ngành
Môi trường sống
Đặc điểm cấu tạo cơ thể
Đặc điểm sinh sản
Đại diện
Tảo
Sống chủ yếu dưới nước
+ Cơ thể đơn bào. Chưa có rễ thân lá. Thuộc nhóm TV bậc thấp.
+ Có nhiều hình dạng và màu sắc. Luôn có diệp lục.
+ Đứt đoạn, hoặc kết hợp các tế bào gần nhau. Rong mơ có thể sinh sản hữu tính.
Tảo tiểu cầu, tảo silic, tảo xoắn rong mơ, rau diếp biển, …
Rêu
Sống ở nơi ẩm ướt
+ Có rễ thân lá giả, thuộc nhóm TV bậc cao.
+ Rễ ngắn hút nước, thân không phân nhánh, không có mạch dẫn.
+ Sinh sản bằng bào tử trong túi bào tử nằm ở ngọn cây.
+ Khi bào tử chín túi bào tử mở nắp, bào tử rơi ra, nảy mầm thành cây con.
Rêu
Dương xỉ
Sống trên cạn trong các bờ bụi thấp
+ Có rễ, thân, lá thật, thuộc nhóm thực vật bậc cao. Có mạch dẫn phát triển
+ Rễ mọc thành chùm hút nước và muối khoáng.
+ Thân ngắn, hình trụ.
+ Lá có 2 loại: lá non cuộn tròn, lá già xẻ thùy hình lông chim.
+ Sinh sản bằng bào tử trong túi bào tử ở mặt dưới lá già.
+ Khi bào tử chín vòng cơ mở ra, bào tử rơi xuống nảy mầm thành nguyên tản. Sau 1 thời gian nguyên tản phát triển thành cây con.
Dương xỉ, rau bợ, lông cu li.
Hạt trần
Sống trên cạn
+ Có rễ thân lá, mạch dẫn phát triển.
+ Rễ hút nước và muối khoáng.
+ Thân gỗ to, có cành.
+ Lá nhỏ hình kim.
+ Sinh sản bẳng hạt nằm lộ trên lá noãn (hạt trần).
+ Cơ quan sinh sản là nón:
Nón đực: Nhỏ vàng, mọc cụm. Mang lá vảy gọi là nhị.
Nón cái: To hơn, mọc riêng lẻ. Mang lá vảy gọi là lá noãn.
Cây thông, trắc bách diệp, vạn tuế, thiên tuế, thông tre,…
Hạt kín
Môi trường sống đa dạng: Trên cạn, dưới nước, nơi khô hạn, ẩm ướt
+ Có rễ thân lá phát triển đa dạng. Mạch dẫn phát triển hoàn thiện.
+ Rễ: Rễ cọc, rễ chùm, các loại rễ biến dạng.
+ Thân: gỗ, cột, cỏ, các loại thân biến dạng.
+ Lá: Lá đơn, lá kép, lá mọc đơn độc, mọc thành cụm, mọc đối, mọc vòng, các loại lá biến dạng.
+ Sinh sản bằng hạt nằm trong quả (hạt kín).
+ Cơ quan sinh sản là Hoa, quả và hạt.
Hoa: gồm đài, tràng, nhị,nhụy.
Quả: Bao bọc và nuôi dưỡng hạt.
Hạt: Nảy mầm thành cây con. Hạt chứa phôi (Phôi có một lá mầm và hai lá mầm).
+ Căn cứ số phôi người ta chia thành 2 lớp: Lớp một lá mầm và lớp hai lá mầm.
II – Câu hỏi
Câu 1: Tại sao không thể coi rong mơ là cây xanh thực sự ?
Vì: Rong mơ có cấu tạo đơn giản, chưa có rễ thân lá thật.
Câu 2: So sánh đặc điểm cấu tạo của rêu và tảo ?
Tảo có cơ thể đơn bào, chưa có rễ thân lá. Thuộc nhóm thực vật bậc thấp.
Rêu có rễ, thân lá giả, rễ có khả năng hút nước. Thuộc nhóm thực vật bậc cao.
Câu 3: Tại sao rêu chỉ sống ở nơi ẩm ướt ?
Vì: Rêu có rễ, thân lá giả, chưa có mạch dẫn nên phải sống nơi ẩm ướt.
Câu 4: So sánh cơ quan sinh dưỡng của rêu và dương xỉ ? Cây nào có cấu tạo phức tạp hơn ?
Giống nhau: Có rễ, thân lá
Khác nhau: Dương xỉ có mạch dẫn. Rêu chưa có.
Cơ quan sinh dưỡng
Rêu
Dương xỉ
Rễ
Ngắn có khả năng hút nước
Rễ mọc thành chùm hút nước và muối khoáng.
Thân
Ngắn không phân nhánh
Ngắn hình trụ
Lá
Nhỏ có diệp lục
Có hai loại: Lá non cuộn tròn
Lá già xẻ thùy hình lông chim
Câu 5: Làm thế nào để nhận biết một cây thuộc Dương xỉ ?
Rễ: mọc thành chùm.
Thân: Ngắn hình trụ
Lá: Có hai loại: Lá non cuộn tròn. Lá già xẻ thùy hình lông chim.
Câu 6: So sánh đặc điểm cấu tạo và sinh sản của thông và dương xỉ ?
Đặc điểm
Dương xỉ
Thông
Cơ quan sinh dưỡng
Rễ mọc thành chùm. Thân ngắn hình trụ. Lá có lá non cuộn tròn, lá già xẻ thùy lông chim. Có mạch dẫn.
Rễ to. Thân gỗ to. Lá nhỏ. Có mạch dẫn phát triển.
Đặc điểm sinh sản
Sinh sản bằng bào tử trong túi bào tử nằm mặt dưới lá già.
Sinh sản bằng hạt nằm lộ trên lá noãn. Cơ quan sinh sản là nón.
Câu 7: Đặc điểm chung của Hạt kín ?
1, Cơ quan sinh dưỡng:
Thân: thân gỗ, hay thân cỏ, có nhiều kích thước (to, nhỏ, trung bình).
Lá: lá đơn, lá kép, lá mọc đối, mọc vòng, gân hình mạng, hình song song, hình cung.
Rễ: rễ cọc và rễ chùm.
2, Cơ quan sinh sản:
Hoa: Gồm đài, tràng, nhị nhụy
+ Đài: đài và tràng tạo thành bao hoa bảo vệ hoa.
+ Tràng: Có nhiều màu sắc, cánh hoa rời hay dính.
+ Nhị: Mang hạt phấn chứa tế bào sinh dục đực.
+ Nhụy: Mang bầu, chứa noãn, chứa tế bào sinh dục cái.
Quả: Bảo vệ và nuôi dưỡng hạt.
Hạt: Chứa phôi, nảy mầm thành cây con.
Câu 8: Giữa cây Hạt trần và Hạt kín có những đặc điểm gì phân biệt ? Đặc điểm nào quan trọng nhất ?
Đặc điểm
Hạt trần
Hạt kín
Cơ quan sinh dưỡng
Rễ cọc
Rễ cọc và rễ chùm
Thân gỗ to, hoặc nhỏ
Thân đa dạng: Thân gỗ, cột, cỏ có nhiều biến dạng, kích thước đa dạng.
Lá nhỏ
Lá đa dạng: lá đơn, lá kép, lá mọc đối, mọc vòng, gân hình mạng, hình song song, hình cung. Có nhiều biến dạng.
Cơ quan sinh sản
Nón đực và nón cái. Sinh sản bằng hạt nằm lộ trên lá noãn.
Hoa, quả và hạt. Sinh sản bằng hạt nằm trong quả.
Đặc điểm quan trọng nhất là vị trí của hạt. Hạt trần có hạt nằm lộ trên lá noãn. Hạt kín có hạt nằm trong quả.
Câu 9: Vì sao Hạt kín phát triển đa dạng, phong phú như ngày nay ?
Vì: Có đặc điểm cơ thể tiến hóa nhất, thích nghi với nhiều môi trường sống, thể hiện: Rễ đa dạng (Rễ cọc và rễ chùm). Lá đa dạng: lá đơn, lá kép, lá mọc đối, mọc vòng, gân hình mạng, hình song song, hình cung. Có nhiều biến dạng. Cơ quan sinh sản chuyên hóa gồm hoa quả và hạt. Hạt nằm trong quả được nuôi dưỡng và bảo vệ.
Câu 10: Có thể nhận biết cây Một lá mầm và Hai lá mầm dựa vào những đặc điểm bên ngoài nào ?
Đặc điểm
Một lá mầm
Hai lá mầm
Cơ quan sinh dưỡng
Rễ chùm; Thân cỏ. Gân lá hình cung hoặc song song.
Rễ cọc và rễ chùm; thân gỗ, cột, cỏ. Gân lá hình mạng.
Cơ quan sinh sản
Số cánh hoa: 6
Hạt có phôi có một lá mầm
Số cánh hoa: 3, 4,5 
Hạt có phôi có hai lá mầm.
Câu 11: Trình bày vai trò của TV và giải thích ?
1, Thực vật giúp điều hòa khí hậu: TV quang hợp lấy cacbonic và thải oxi giúp cho hàm lượng chúng trong không khí được ổn định. TV làm giảm sức chiếu sáng của mặt trời, làm giảm nhiệt độ và tăng độ ẩm. TV chống bụi, khí độc làm giảm ô nhiễm môi trường.
2, Thực vật góp phần điều hòa khí hậu: TV làm giảm sức rơi của hạt mưa, giảm tốc độ dòng chảy nên giữ đất chống xói mòn. Đồng thời hạn chế ngập lụt ở vùng thấp và hạn chế ở vùng cao. Một phần nước được ngấm vào đất tạo nên mạch nước ngầm.
3, Vai trò của TV với ĐV và đời sống con người: TV cung cấp thức ăn, nơi ở, nơi sinh sản cho động vật. TV có giá trị nhiều mặt với con người: Cây lương thực, thực phẩm, cây ăn quả, cây công nghiệp, cây lấy gỗ, làm thuốc, làm cảnh, vv
Câu 12: Phân biệt thụ phấn và thụ tinh?
Đặc điểm
Thụ phấn
Thụ tinh
Là sự kết hợp
Giữa hạt phấn và đầu nhụy
Giữa tế bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái
Vị trí xảy ra
Đầu nhụy
Noãn trong bầu nhụy
Thời gian xảy ra
Xảy ra trước. Tạo điều kiện cho thụ tinh xảy ra.
Xảy ra sau
Câu 13: Nêu các loại quả chính, đặc điểm và cho ví dụ ?
Quả khô: Khi chín vỏ quả khô, mỏng, cứng. Có hai loại:
+ Khô nẻ: Khi chín vỏ quả nứt ra. Ví dụ: đậu đỗ…
+ Khô không nẻ: Khi chín vỏ quả không nứt. Ví dụ: Bồ kết, phượng,…
Quả thịt: Khi chín vở quả mọng nước chứa đầy thịt. Có hai loại:
+ Quả hạch: Có hạch cứng. Ví dụ: mơ, mận.
+ Quả mọng: Chín mọng nước. Ví dụ: cà chua, chanh.
Câu 14: Các cách phát tán của quả và hạt ? Đặc điểm và cho ví dụ ?
Phát tán nhờ gió: Quả hoặc hạt có cánh hay có chùm lông để gió mang đi xa. Ví dụ: trâm bầu, bồ công anh, thừng mức…
Phát tán nhờ động vật: quả hoặc hạt khi chín có mùi thơm hấp dẫn động vật nhưng lại có hạt cứng: ổi, na
Quả hoặc hạt có gai móc bám vào động vật: Trinh nữ, ké…
Tự phát tán: Vỏ quả nứt ra bắn hạt ra xa. Đậu đỗ.
Phát tán nhờ con người: Nhân giống, mua bán,…
Câu 15: Những hiểu biết về điều kiện cần cho hạt nảy mầm được ứng dụng như thế nào trong sản xuất ? Giải thích ?
Sau khi gieo hạt gặp trời mưa to, nếu bị đất úng phải tháo hết nước để giúp hạt hô hấp tốt.
Phải làm đất thật tơi xốp trước khi gieo hạt giúp thoáng khi để hô hấp.
Khi trời rét phải phủ rơm rạ cho hạt đã gieo để đảm bảo nhiệt độ cho phù hợp.
Phải gieo đúng thời vụ đảm bảo tốt các yếu tố về độ ẩm, nhiệt độ, không khí.
Phải bảo quản tốt hạt giống tránh nước ẩm, sâu bọ, mối mọt.
Câu 16: Tại sao nói “Cây có hoa là một thể thống nhất” Cho ví dụ ?
Vì: Có sự phù hợp giữa cấu tạo và chức năng trong mỗi cơ quan. Có sự thống nhất giữa chức năng của các cơ quan. Tác động vào một cơ quan sẽ ảnh hưởng tới các cơ quan khác và ngược lại.
Ví dụ: Rễ cây hút nước kém, cây quang hợp kém, không đủ dinh dưỡng ảnh hưởng sự phát triển cây. Hoặc lá cây không thoát được nước thì rễ cây không có động lực để hút nước và muối khoáng.