Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi môn Sinh 9 - Chương I: Định luật di truyền của Menđen

CHÖÔNG 1
ÑÒNH LUAÄT DI TRUYEÀN CUÛA MENÑEN
1. Moät soá khaùi nieäm cô baûn:
	- Tính traïng: laø nhöõng ñaëc ñieåm duï theå veà hình thaùi, sinh lí cuûa cô theå.
	- Caëp tính traïng töông phaûn: laø 2 traïng thaùi kieåu hình khaùc nhau thuoäc cuøng 1 tính traïng nhöng bieåu hieän traùi ngöôïc ñoái laäp nhau.
	- Gen: laø moät ñoaïn phaân töû axit nucleic mang thoâng tin quy ñònh caáu truùc cuûa moät chuoãi polopeptit naøo ñoù hoaëc giöõ chöùc naêng ñieàu hoøa.
	- Doøng thuaàn chuûng: laø doøng ñoàng hôïp töû veà kieåu gen vaø ñoàng nhaát veà 1 loaïi kieåu hình.
	- Ñoàng tính: lai hieän töôïng con lai F1 ñeàu ñoàng nhaát veà 1 loaïi kieåu hình naøo ñoù.
	- Phaân tính: laø hieän töôïng con caùi sinh ra coù caû kieåu hình troäi vaø kieåu hình laën ñoái vôùi 1 hay 1 soá tính traïng naøo ñoù.
	- Troäi hoaøn toaøn: laø hieän töôïng khi lai hai cô theå khaùc nhau veà 1 tính traïng do 1 caëp gen chi phoái, ôû ñôøi F1 chæ bieåu hieän 1 trong hai tính traïng cuûa boá hoaëc meï. Tính traïng bieåu hieän ôû ñôøi F1 laø tính traïng troäi, tính traïng chöa bieåu hieän laø tính traïng laën.
	- Di truyeàn ñoäc laäp: laø söï di truyeàn caùc tính traïng khoâng phuï thuoäc vaøo nhau.
2. Ñònh luaät ñoàng tính (1)
	Khi lai 2 cô theå boá meï thuaàn chuûng khaùc nhau veà 1 caëp tính traïng töông phaûn, thì con lai ôû theá heä thöù nhaát (F1) ñeàu ñoàng tính, töùc ñeàu ñoàng loaït xuaát hieän tính traïng cuûa 1 beân boá hoaëc meï. 
3. Ñònh luaät phaân tính (2)
	Khi lai 2 cô theå boá meï thuaàn chuûng khaùc nhau veà 1 caëp tính traïng töông phaûn, thì con lai ôû theá heä thöù nhaát (F2) coù söï phaân li tính traïng theo tæ leä trung bình laø 3 troäi : 1 laën.
* Ñieàu kieän nghieäm ñuùng chung cho (1) vaø (2).
	- Boá meï phaûi thuaàn chuûng veà caëp tính traïng ñem lai.
	- Tính traïng troäi phaûi troäi hoaøn toaøn.
	- Tính traïng do 1 gen quy ñònh. 
	- Soá caù theå con lai thu ñöôïc phaûi ñuû lôùn (2).
* YÙ nghóa cuûa quy luaät ñoàng tính vaø phaân tính:
	- Ñoái vôùi tieán hoùa: goùp phaàn giaûi thích nguoàn goác vaø söï ña daïng cuûa sinh giôùi trong töï nhieân.
	- Ñoái vôùi choïn gioáng: laø cô sôû khoa hoïc vaø laø phöông phaùp taïo öu theá lai khi döøng laïi ôû ñôøi F1 ñeå laáy saûn phaåm. Giaûi thích taïi sao caùc phöông phaùp taïo gioáng baèng lai höõu tính, muoán choïn loïc gioáng coù hieäu quaû ngöôøi ta phaûi choïn theo doøng, vì ôû F2 seõ xuaát hieän hieän töôïng phaân li tính traïng. 
4. Pheùp lai phaân tích:
	Laø pheùp lai giöõa caù theå mang kieåu hình troäi, chöa bieát kieåu gen vôùi moät caù theå mang kieåu hình laën (kieåu gen ñoàng hôïp) nhaèm phaân tích kieåu gen cuûa caù theå ñem lai phaân tích.
	- Neáu keát quaû lai ñoàng tính veà kieåu hình troäi thì kieåu gen cuûa caù theå ñem lai phaân tích laø ñoàng hôïp troäi. AA x aa à Aa
	- Neáu keát quaû lai coù söï phaân tính veà kieåu hình thì kieåu gen cuûa caù theå ñem lai phaân tích laø dò hôïp. Aa x aa à Aa : aa
5. Ñònh luaät phaân li ñoäc laäp
Khi lai 2 cô theå boá meï thuaàn chuûng khaùc nhau veà hai hay nhieàu caëp tính traïng töông phaûn, thì söï di truyeàn cuûa caùc caëp tính traïng naøy khoâng phuï thuoäc vaøo söï di truyeån cuûa caëp tính traïng kia vaø ngöôïc laïi. 
* Ñieàu kieän nghieäm ñuùng:
- Boá meï phaûi thuaàn chuûng veà caùc caëp tính traïng ñem lai.
	- Tính traïng troäi phaûi troäi hoaøn toaøn.
	- Tính traïng do 1 gen quy ñònh. 
- Soá caù theå con lai thu ñöôïc phaûi ñuû lôùn .
- Moãi gen naèm rieâng treân 1 NST.
	* YÙ nghóa di truyeàn:
	- Ñoái vôùi tieán hoùa: goùp phaàn giaûi thích tính nguoàn goác vaø söï ña daïng cuûa sinh giôùi trong töï nhieân. Neáu trong lai 1 tính, F2 taïo ra 3 kieåu gen vaø 2 kieåu hình thì trong lai 2 tính taïo neân 9 kieåu gen vaø 4 kieåu hình.
- Ñoái vôùi choïn gioáng: laø cô sôû khoa hoïc vaø laø phöông phaùp taïo gioáng môùi trong lai höõu tính.
CAÂU HOÛI
Caâu 1: Theá naøo laø caëp tính traïng töông phaûn ? Cho ví duï ?
	TL: laø 2 traïng thaùi kieåu hình khaùc nhau thuoäc cuøng 1 tính traïng bieåu hieän traùi ngöôïc, ñoái laäp nhau.
	VD: caây cao: A, caây thaáp: a. Hai tính traïng naøy thuoäc veà tính traïng chieàu cao cuûa caây.
Caâu 2: Doøng thuaàn chuûng laø gì ?
	TL: Laø doøng ñoàng hôïp töû veà kieåu gen vaø ñoàng nhaát veà 1 loaïi kieåu hình. 
Caâu 3: Muoán xaùc ñònh kieåu gen cuûa caù theå mang tính traïng troäi laø ñoàng hôïp hay di hôïp töû ngöôøi ta laøm theá naøo ? Cho ví duï ?
	TL: Muoán xaùc ñònh kieåu gen cuûa caù theå mang tính traïng troäi laø ñoàng hôïp hay di hôïp töû ngöôøi ta laáy caù theå ñoù lai vôùi caù theå mang tính traïng laën. 
- Neáu chæ bieåu hieän tính traïng troäi thì caù theå mang tính traïng troäi laø ñoàng hôïp troäi. 
	- Neàu ñôøi con coù caû tính traïng troäi vaø tính traïng laën thì cô theå mang tính traïng troäi laø dò hôïp. 
Caâu 4: Döïa vaøo caên cöù naøo ñeå cho raèng tính traïng maøu saéc vaø hình daïng haït cuûa ñaäu Haø Lan trong thí nghieäm cuûa Menñen laø di truyeàn ñoäc laäp ?
	TL: ÔÛ F2, tæ leä kieåu hình chung cuûa 2 tính traïng laø: 9 trôn, vaøng : 3 trôn xanh : 3 nhaên, vaøng : 1 nhaên, xanh. Ñoù laø keát quaû cuûa söï toå hôïp tæ leä kieåu hình cuûa 2 tính traïng: (3 trôn : 1 nhaên) vôùi (3 vaøng : 1 xanh).
Caâu 5: Theá naøo laø bieán dò toå hôïp ? Loaïi bieán dò naøy xuaát hieän trong hình thöùc sinh saûn naøo ? Giaûi thích ?
	TL: 
	- Bieán dò toå hôïp laø söï toå hôïp laïi caùc gen, treân cô sôû ñoù toå lôïp laïi caùc tính traïng. Loaïi bieán dò naøy xuaát hieän trong hình thöùc sinh saûn höõu tính.
	- Giaûi thích: trong quaù trình giaûm phaân ñaõ xaûy ra söï nhaân ñoâi, phaân li vaø toå hôïp töï do cuûa caùc NST, cuûa caùc caëp gen töông öùng töø ñoù taïo ra caùc loaïi giao töû khaùc nhau veà nguoàn goác NST vaø khaùc nhau caû veà nguoàn goác cuûa alen.
	Caùc loaïi giao töû nay khi ñöôïc toå hôïp laïi trong thuï tinh ñaõ taïo neân nhieàu loaïi toå hôïp khaùc nhau veà nguoàn goác NST, nguoàn goác caùc alen daãn tôùi söï toå hôïp laïi caùc tính traïng hay taïo neân caùc kieåu hình môùi ôû caùc theá heä con. 
Caâu 6: Taïo sao caùc loaøi giao phoái (sinh saûn höõu tính) laïi taïo ra nhieàu bieán dò toå hôïp hôn so vôùi caùc loaøi sinh saûn voâ tính ?
	TL: Caùc loaøi giao phoái trong quaù trình giaûm phaân xaûy ra cô cheá phaân li, toå hôïp töï do cuûa NST vaø cuûa gen ñaõ taïo neân nhieàu loaïi giao töû, nhôù ñoù khi thuï tinh ñaõ taïo neân nhieàu loaïi bieán dò toå hôïp. Ñoái vôùi caùc loaøi sinh saûn voâ tính laø hình thöùc sinh saûn baèng con ñöôøng nguyeân phaân neân boä NSt, boä gen ôû ñôøi con vaãn gioáng vôùi boä NST, boï gen so vôùi theá heä meï.
CHÖÔNG 2 NHIEÃM SAÉC THEÅ
1. Nhieãm saéc theå 
	a. Caáu truùc NST:
	Caáu truùc ñieån cuûa NST ñöôïc bieåu hieän roõ nhaát ôû kì giöõa:
	- Hình daïng: hình daït, hình que, hình chöõ V.
	- Kích thöôùc: daøi 0,5 – 50 micromet, ñöôøng kính 0,2 – 2 micromet.
	- Caáu truùc goàm 2 cromatit gaén nhau ôû taâm ñoäng. Moãi cromatit goàm 1 phaân töû ADN vaø protein loaïi histon.
	b. Vai troø cuûa NST ñoái vôùi söï di truyeàn:
	- NST laø caáu truùc mang gen, moãi gen naèm ôû 1 vò trí xaùc ñònh treân NST. Nhöõng bieán ñoåi veà caáu truùc vaø soá löôïng cuûa NST seõ gaây nhöõng bieán ñoåi ôû caùc tính traïng di truyeàn.
	- NST coù khaû naêng töï nhaân ñoâi, nhôø ñoù thoâng tin di truyeàn quy ñònh caùc tính traïng ñöôïc sao cheùp laïi qua caùc theá heä cô theå.
2. Nguyeân phaân
	a. Dieãn bieán cuûa nguyeân phaân
 Ñaëc ñieåm
Caùc kì
Nhöõng dieãn bieán cô baûn cuûa NST
Kì ñaàu
Thoi phaân baøo hình thaønh noái lieàn 2 cöïc cuûa teá baøo. NST keùp tieáp tuïc ñoùng xoaén vaø co ruùt laïi.
Kì giöõa
NST keùp co ruùt ngaén cöïc ñaïi, taïo neân hình daïng ñaëc tröng vaø xeáp thaønh moät haøng treân maët phaúng xích ñaïo cuûa thoi voâ saéc.
Kì sau
Moãi NST keùp taùch nhau qua vò trí taâm ñoäng thaønh 2 NST ñôn vaø phaân li ñoàng ñeàu veà 2 cöïc cuûa teá baøo nhôø söï co ruùt cuûa caùc sôïi tô voâ saéc. 
Kì cuoái
Caùc NST ñôn thaùo xoaén trôû laïi daïng maûnh nhö ban ñaàu. Thoi voâ saéc bieán maát, maøng nhaân vaø nhaân con xuaát hieän. 
	b. YÙ nghóa cuûa nguyeân phaân:
	- Laøm taêng nhanh sinh khoái teá baøo, ñaûm baûo söï phaân hoùa moâ vaø cô quan ñeå hình thaønh neân cô theå.
	- Ñaûm baûo khaû naêng truyeàn ñaït boä NST ñaëc tröng cuûa loaøi qua theá heä caùc teá baøo ñöôïc oån ñònh trong quaù trình phaùt sinh caù theå.
3. Giaûm phaân
a. Dieãn bieán cuûa giaûm phaân
Caùc kì
Nhöõng dieãn bieán cô baûn cuûa NST
Laàn phaân baøo 1
Laàn phaân baøo 2
Kì ñaàu
- Caùc NST xoaén laïi.
- Caùc NST keùp trong caëp töông ñoàng tieáp hôïp vaø trao ñoåi ñoaïn. 
NST ñôn ôû daïng keùp tieáp tuïc ñoùng xoaén vaø co ngaén laïi.
Kì giöõa
Caùc NST keùp töông ñoàng keùp xeáp thaønh 2 haøng treân maët phaúng xích ñaïo cuûa thoi phaân baøo.
NST ñôn ôû daïng keùp tieáp tuïc ñoùng xoaén cöïc ñaïi vaø taäp trung ôû maët phaúng xích ñaïo.
Kì sau
Caùc NST keùp töông ñoàng phaân li veà 2 cöïc cuûa teá baøo.
Caùc NST keùp taùch nhau ôû taâm ñoäng thaønh 2 NST ñôn phaân li veà 2 cöïc cuûa teá baøo.
Kì cuoái
Teá baøo mang caùc NST ñôn ôû daïng keùp khaùc nhau veà nguoàn goác vaø chaát löôïng NST. 
Teá baøo mang caùc NST ñôn boäi khaùc nhau veà nguoàn goác vaø chaát löôïng NST. 
	b. YÙ nghóa cuûa giaûm phaân:
	- Nhôø giaûm phaân laøm cho boä NST trong giao töû giaûm ñi moät nöûa, vì vaäy khi thuï tinh seõ khoâi phuïc laïi boä NST 2n cuûa loaøi ñaûm baûo cho söï keá tuïc vaät chaát di truyeàn qua caùc theá heä ñöôïc oån ñònh
	- Taïo ra caùc giao töû ñöïc vaø caùc coù boä NST khaùc nhau veà nguoàn goác vaø chaát löôïng NST, laø cô sôû taïo ra caùc bieán dò toå hôïp trong thuï tinh.
4. Phaùt sinh giao töû vaø thuï tinh
	a. Söï phaùt sinh giao töû ôû ñoäng vaät
	Sô ñoà hình 11 SGK, trang 34.
b. Thuï tinh
	- Thuï tinh laø söï keát hôïp ngaãu nhieân giöõa 1 giao töû ñöïc vaø 1 giao töû caùi. 
	- Baûn chaát laø söï keát hôïp cuûa 2 boä nhaân ñôn boäi taïo ra boä nhaân löôõng boäi ôû hôïp töû.
5. Nhieãm saéc theå giôùi tính
	a. NST giôùi tính:
	- Giôùi tính cuûa sinh vaät laø 1 tính traïng coù cô sôû di truyeàn trong teá baøo, ñoù laø gen quy ñònh giôùi tính naèm treân NST giôùi tính.
	- NST giôùi tính coøn chöùa gen quy ñònh tính traïng, thöôøng taïo thaønh hieän töôïng di truyeàn lieân keát vôùi giôùi tính.
	- NST giôùi tính cuõng ñaëc tröng cho töøng loaøi, laø caëp thöù n trong boä NST löôõng boäi.
	b. Cô cheá xaùc ñònh giôùi tính
	- Cô cheá xaùc ñònh giôùi tính laø söï phaân li cuûa caëp NST giôùi tính trong quaù trình phaùt sinh giao töû vaø ñöôïc toå hôïp laïi qua quaù trình thuï tinh.
	- VD: Cô cheá xaùc ñònh giôùi tính ôû ngöôøi:
 P: ( 44A + XX ) x ( 44A + XY )
 GP: 22A + X 22A + X , 22A + Y
 F1: 44A + XX (gaùi) : 44A + XY (trai)
	c. Yeáu toå aûnh höôûng ñeán söï phaân hoùa giôùi tính
	- Aûnh höôûng cuûa MT ngoaøi: cheá ñoä thöùc aên, thôøi gian giao phoái, aùnh saùng, nhieät ñoä, 
	- Aûnh höôûng cuûa MT trong: hoocmon sinh duïc, tæ leä giao töû, tuoåi co theá  VD: Hoocmon sinh duïc taùc ñoäng vaøo giai ñoaïn ñaàu cuûa hôïp töû thöôøng gaây neân thay ñoåi giôùi tính, coù theå thay ñoåi caû ñaëc ñieåm sinh duïc phuï.
6. Di truyeàn lieân keát (lieân keát gen)
	a. Cô sôû teá baøo hoïc
Laø hieän töôïng nhieàu gen khoâng alen cuøng toàn taïi treân NST phaân boá gaàn nhau, söùc lieân keát giöõa chuùng raát beàn chaët. Do vaäy, khi giaûm phaân chuùng cuõng phaân li ñi veà caùc giao töû cuøng nhau vaø taïo thaønh caùc nhoùm gen lieân keát. Soá löôïng gen lieân keát ñuùng baèng soá löôïng NST ñôn trong boä NST ñôn boäi cuûa loaøi.
	b. YÙ nghóa cuûa hieän töôïng di truyeàn lieân keát
	Haïn cheá xuaát hieän caùc bieán dò toå hôïp. Di truyeàn lieân keát ñaûm baûo söï di truyeàn beàn vöõng cuûa töøng nhoùm tính traïng ñöôïc quy ñònh bôûi caùc gen treân cuøng moät NST. Nhôø ñoù trong choïn gioáng, ngöôøi ta coù theå choïn ñöôïc nhöõng nhoùm tính traïng toát ñi keøm vôùi nhau.
CAÂU HOÛI
Caâu 1: Taïi sao noùi trong phaân baøo giaûm phaân thì giaûm phaân I môùi thöïc söï laø phaân baøo giaûm nhieãm, coøn laàn phaân baøo II laø phaân baøo nguyeân nhieãm ?
	TL:
	- Vì khi keát thuùc laàn phaân baøo giaûm nhieãm naøy boä NSt torng teá baøo con giaûm di moät nöõa veà nguoàn goác NST so vôùi teá baøo ban ñaàu.
	- Coøn laàn phaân baøo II laø phaân baøo nguyeân nhieãm vì ôû laàn phaân baøo naøy chæ xaûy ra söï phaân li NST ñôn ôû daïng keùp ñi veà 2 cöïc cuûa teá baøo. Nguoàn goác NST trong teá baøo con khoâng ñoåi. Laàn phaân baøo naøy gioáng phaân baøo nguyeân phaân.
Caâu 2: Neâu nhöõng ñieåm gioáng nhau vaø khaùc nhau cô baûn giöõa nguyeân phaân vaø giaûm phaân?
	a/ Ñieåm gioáng nhau:
	- Ñeàu xaûy ra caùc kì phaân baøo töông töï nhau: kì ñaàu, kì giöõa, kì sau, kì cuoái. 
	- Ñeàu coù söï bieán ñoåi hình thaùi NST xaûy ra ôû caùc kì trung gian maø thöïc chaát laø söï nhaân ñoâi AND.
	- Ñeàu laø cô cheá nhaèm di truøy söï oån ñònh boä NST cuûa loaøi.
	- Laàn phaân baøo II cuûa giaûm phaân gioáng phaân baøo nguyeân phaân.
	b/ Ñieåm khaùc nhau:
Nguyeân phaân
Giaûm phaân
- Xaûy ra ôû moâ teá baøo sinh döôõng vaø moâ teá baøo sinh duïc sô khai.
- Traûi qua 1 laàn phaân baøo.
- Xaûy ra taïi vuøng chín cuûa teá baøo sinh duïc.
- Xaûy ra 2 laàn phaân baøo lieân tieáp.
NST sau khi nhaân ñoâi thaønh töøng NST keùp seõ taäp trung thaønh 1 haøng treân maët phaúng xích ñaïo ôû kì giöõa.
NST sau khi nhaân ñoâi thaønh töøng NST keùp, taäp trung thaønh 2 haøng treân maët phaúng xích ñaïo ôû kì giöõa I. 
Traûi qua 1 chu kì bieán ñoåi hình thaùi NST.
Traûi qua 2 chu kì bieán ñoåi hình thaùi NST nhöng nhaân ñoâi NST chæ xaûy ra 1 laàn ôû kì trung gian tröôùc khi giaûm phaân I xaûy ra.
Keát quaû taïo ra 2 teá baøo con töø 1 teá baøo meï coù boä NST 2n gioáng teá baøo meï.
Keát quaû taïo ra 4 teá baøo con ñôn boäi coù boä NST giaûm ñi moät nöûa, khaùc nhau veà nguoàn goác vaø chaát löôïng NST. 
Cô cheá duy trì boä NST cuûa loaøi trong 1 ñôøi caù theå.
Cô cheá di truøy boä NST cuûa loaøi qua caùc theá heä trong sinh saûn höõu tính.
Caâu 3: Taïi sao noùi loaøi sinh saûn höõu tính coù öu vieät hôn sinh saûn sinh döôõng ? Giaûi thích ?
	TL: 
	- Sinh saûn höõu tính laø hình thöùc sinh saûn ñöôïc thöïc hieän baèng con ñöôøng giaûm phaân, taïo giao töû vaø thuï tinh coù xaûy ra söï phaân li ñoäc laäp, toå hôïp töï do vaø trao ñoåi ñoaïn giöõa caùc NST ñaõ taïo neân nhieàu loaïi giao töû, nhieàu loaïi hôïp töû khaùc nhau veà nguoàn goác vaø chaát löôïng.
	- Nhôø ñoù maø sinh saûn höõu tính vöøa duy trì ñöôïc tính ñaëc tröng vöøa taïo ra caùc bieán dò ñaûm baûo tính thích öùng cao, coøn sinh saûn sinh döôõng laø hình thöùc sinh saûn theo cô cheá nguyeân phaân chæ taïo ra theá heä caùc teá baøo con hoaøn toaøn gioáng teá baøo meï, neân trong tröôøng hôïp phaân baøo bình thöôøng khoâng taïo ra caùc bieán dò, loaøi sinh saûn sinh döôõng khoâng coù bieán dò ñeå choïn loïc khi gaëp ñieàu kieän soáng thay ñoåi. 
Caâu 4: Neâu nhöõng ñieåm khaùc nhau giöõa NST giôùi tính vaø NST thöôøng ?
Nhieãm saéc theå thöôøng
NST giôùi tính
Toàn taïi nhieàu caëp, caùc NST trong moãi caëp luoân luoân ñoàng daïng, gioáng nhau ôû caû giôùi ñöïc vaø giôùi caùi.
Chæ toàn taïi 1 caëp, coù theå ñoàng daïng hoaëc khoâng ñoàng daïng ôû 2 giôùi. Khi thì ñoàng daïng ôû giôùi ñöïc, khi thì ôû giôùi caùi.
Gen toàn taïi treân NST thaønh töøng caëp gen töông öùng.
Gen coù theå toàn taïi thaønh töøng caëp, coù theå toàn taïi thaønh töøng alen rieâng leû ôû caùc vuøng khaùc nhau treân NST XY.
Gen treân NST chi phoái caùc tính traïng khi bieåu hieän tính traïng khoâng lieân quan tôùi giôùi tính.
NST giôùi tính, bieåu hieän tính traïng giôùi tính, tính traïng sinh duïc phuï vaø caùc tính traïng lieân keát vôùi giôùi tính.
Caâu 5: Phaân bieät boä NST 2n vaø boä NST n.
	TL:
Boä NST 2n
Boä NST n
- NST toàn taïi thaønh töøng caëp, moãi caëp NST goàm 2 NST ñôn coù nguoàn goác khaùc nhau.
- NST toàn taïi thaønh töøng chieác vaø chæ xuaát phaùt töø 1 nguoàn goác.
- Gen treân NST toàn taïi thaønh töøng caëp alen.
- Gen toàn taïi thaønh töøng chieác alen, coù nguoàn goác xuaát phaùt hoaëc töø boá hoaëc töø meï.
- Toàn taïi trong teá baøo sinh döôõng vaø moâ teá baøo sinh duïc nguyeân thuûy.
- Toàn taïi trong teá baøo giao töû ñöïc hay giao töû caùi do keát quaû cuûa quaù trình giaûm phaân.
Caâu 6: Trình baøy cô cheá sinh con trai vaø con gaùi ôû ngöôøi. Quan nieäm cho raèng sinh con trai hay con gaùi laø do nöõ coù ñuùng khoâng ? Giaûi thích ?
	TL:
	- ÔÛ ngöôøi nam khi giaûm phaân cho 2 loaïi giao töû X vaø Y coù tæ leä baèng nhau. ÔÛ nöõ khi giaûm phaân cho moät loaïi tröùng mang X.
	- Söï keát hôïp 2 loaïi trinh truøng cuûa boá vôùi tröùng cuûa meï taïo neân 2 hieåu hôïp töû XX vaø XY phaùt trieån thaønh con trai vaø con gaùi vôùi tó leä baèng nhau.
 P: ( 44A + XX ) x ( 44A + XY )
 GP: 22A + X 22A + X , 22A + Y 
 F1: 44A + XX (gaùi) : 44A + XY (trai)
	- Theo cô cheá xaùc ñònh giôùi tính thì vieäc sinh con trai hay con gaùi laø do boá quyeát ñònh chöù khoâng phaûi do meï quyeát ñònh. 	
Caâu 7: Taïi sao ngöôøi ta coù theå ñieàu chænh tæ leä ñöïc : caùi ôû vaät nuoâi ? Ñieàu ñoù coù yù nghóa gì trong thöïc tieãn ?
	TL: 
	- Coù theå ñieàu chænh tæ leä ñöïc : caùi ôû vaät nuoâi vì tính traïng giôùi tính ñöôïc hình thaønh daàn trong quaù trình sinh tröôûng vaø phaùt trieån caù theå, phuï thuoäc nhieàu vaøo ñieàu kieän beân trong vaø beân ngoaøi cô theå.
	- Trong thöïc tieãn, coù theå duøng yeáu toá beân trong vaø beân ngoaøi taùc ñoäng ñeå ñieàu chænh tæ leä ñöïc : caùi ôû möùc ñoä kieåu gen, kieåu hình phuø hôïp vôùi yeâu caàu saûn xuaát.
Caâu 9: Haõy neâu nhöõng ñieåm gioáng nhau vaø khaùc nhau cô baûn giöõa quaù trình phaùt sinh giao töû ñöïc vaø phaùt sinh giao töû caùi ôû ñoäng vaät ?
	TL: 
Gioáng nhau: 
+ Caùc teá baøo maàm ñeàu thöïc hieän nguyeân phaân ñeå giaûm soá löôïng.
	+ Noaõn baøo baäc 1 vaø tinh baøo baäc 1 ñeàu thöïc hieän giaûm phaân ñeå hình thaønh giao töû.
Khaùc nhau:
Quaù trình phaùt sinh giao töû ñöïc
Quaù trình phaùt sinh giao töû caùi
- Tinh baøo baäc 1 qua giaûm phaân I cho 2 tinh baøo baäc 2.
- Noaõn baøo baäc 1 qua giaûm phaân I cho 1 theå cöïc thöù 1 vaø 1 noaõn baøo baäc 2.
- Moãi tinh baøo baäc 2 qua giaûm phaân II cho 2 tinh töû phaùt trieån thaønh tinh truøng.
- Noaõn baøo baäc 2 qua giaûm phaân II cho 1 theå cöïc thöù 2 vaø 1 teá baøo tröùng, theå cöïc thöù 1 qua giaûm phaân II cho 2 theå cöïc.
- Keát quaû: töø moãi tinh baøo baäc 1 qua giaûm phaân cho 4 tinh truøng. Caùc tinh truøng naøy ñeàu tham gia thuï tinh.
- Keát quaû: töø 1 noaõn baøo baäc 1 qua giaûm phaân cho 3 theå cöïc vaø 1 teá baøo tröùng, trong ñoù chæ coù teá baøo tröùng tham gia thuï tinh.
Caâu 10: 
Theá naøo laø nhieãm saéc theå keùp vaø caëp nhieãm saéc theå töông ñoàng? Phaân bieät söï khaùc nhau giöõa nhieãm saéc theå keùp vaø caëp nhieãm saéc theå töông ñoàng.
	TL:
- NST keùp: goàm 2 Croâmatit gioáng heät nhau vaø dính nhau ôû taâm ñoäng, / hoaëc coù nguoàn goác töø boá hoaëc coù nguoàn goác töø meï.
- Caëp NST töông ñoàng: goàm 2 NST gioáng nhau veà hình daïng vaø kích thöôùc, / 1 chieác coù nguoàn goác töø boá, 1 chieác coù nguoàn goác töø meï.
* Söï khaùc nhau:
NST keùp
Caëp NST töông ñoàng
- Chæ laø 1 NST goàm 2 croâmatit dính nhau ôû taâm ñoäng
- Goàm 2 NST ñoàng daïng
- Chæ 1 nguoàn goác: hoaëc töø boá hoaëc töø meï
- Coù 2 nguoàn goâc: 1 töø boá, 1 töø meï
- 2 croâmatit hoaït ñoäng nhö 1 theå thoáng nhaát
- 2 NST cuûa caëp töông ñoàng hoaït ñoäng ñoäc laäp nhau